Sosyal mübadele teorisi kapsamında otel işletmeleri çalışanlarınca algılanan toplam turizm etkisi ile turizme verilen destek arasındaki ilişki

Abstract

Turizmin küresel boyutta önemini giderek arttırmakta olduğu ve oluşturduğu farklı etkilerin de bu doğrultuda daha dikkatle izlendiği bilinmektedir. Konu ile ilgili literatür incelendiğinde Türkiye?de ve dünyada, turizmin daha çok ekonomik etkilerine odaklanıldığı görülmektedir. Turizmin sosyal, kültürel, çevresel vb. diğer etkilerine yönelik çalışmaların ikinci planda kaldığı anlaşılmakla birlikte, bu alandaki çalışmaların son zamanlarda giderek arttığı gözlemlenmektedir. Söz konusu etkilerin belirlenerek paydaşların bilgilendirilmesi, turizmin etkilerine ilişkin algılarının daha gerçekçi olmasını sağlamakta ve bu algı neticesinde turizme verilen paydaş desteği daha doğru ve kesin bir şekilde belirlenebilmektedir. Turizmin gelişimini sürdürebilmesi, tüm paydaşlarca desteklenmesine bağlıdır. Söz konusu desteğin sağlanabilmesi için paydaşlarca algılanan turizm etkilerinin büyük bir önem taşıdığını söylemek mümkündür. Nitekim algılanan toplam turizm etkisi bağlamında paydaşların düşünceleri gelişmekte ve bu doğrultuda sergiledikleri tutum ve davranışlar şekillenmektedir. Etkileşim kapsamında sağlanan faydalar ile katlanılan bedellerin analizini yapan sosyal mübadele teorisine göre etkileşimlerin sürdürülebilmesi, taraflarca algılanan olumlu etkilerin olumsuz etkilerden fazla olması durumunda gerçekleşmektedir. Bu durum göz önüne alındığında, paydaşların turizm etkilerini algılama düzeylerinin tespitinin önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Bunanla birlikte turizmin algılanan olumsuz etkilerinin tespiti, söz konusu olumsuzlukların giderilmesi noktasında da etkili olmaktadır. Bu bağlamda olumlu yönlerin belirlenmesi ile paydaşların algıladığı pozitif durumların sürdürülmesi ve geliştirilmesi konusunda olumlu katkılar sağlanması mümkün olacaktır. Turizm endüstrisinin geliştirilmesinde paydaşlardan en önemlisi şüphesiz yerel halk ve onların temsilcileridir. Bu durum paydaşlarca algılanan turizm etkilerinin belirlenmesine yönelik çalışmaların, neden genellikle yerel halk üzerinde gerçekleştirilmiş olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak turizm endüstrinin çalışanlardan bağımsız varlığını sürdüremeyeceğini de ifade etmekte fayda vardır. Bu açıdan önemli bir paydaş olan otel çalışanlarının, turizmi nasıl algıladıklarının ve ne ölçüde desteklediklerinin belirlenmesi de büyük bir önem arz etmektedir. Araştırmamızda otel çalışanlarınca algılanan toplam turizm etkisi ile turizme verilen destek arasında pozitif yönlü ve orta dereceli bir ilişki olduğu belirlenmiş, genel anlamda algılanan toplam turizm etkisinin olumlu, turizme verilen desteğin de yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte araştırma sonuçları, otel çalışanlarının en fazla turizmin kültürel ve çevresel etkilerine karşı hassas olduklarını ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Sosyal İnsan, Sosyal Mübadele Teorisi, Turizm Algısı, ToplamTurizm Etkisi, Turizm Desteği

It is known that tourism is increasing its importance on a global scale and the varied effects it made are intently watched in this direction. When the relevant literature is studied, it is seen that the economic effects of tourism have been focused in Turkey and the world. It is understood that the studies aimed at the other effects of tourism such as social, cultural and environmental effects are staying in the background; however, it is observed that the studies in this field are increased in recent years. Informing stakeholders by defining the mentioned effects provides a realistic perception concerning tourism effects and in consequence of this perception given stakeholder support can be determined in a more accurate and certain way. Stakeholders? support is essential for tourism development. It is possible to state that to be provided aforementioned support; tourism effects perceived by stakeholders have great importance. Hence stakeholders? thoughts are developed by perceived total tourism effect and in this direction the attitudes and behaviours adopted by them are formed. With respect to social exchange theory, analysing provided benefits and suffered costs within interactions, favourable impacts perceived by parties should be more than unfavourable ones to be able to maintain interactions. The importance of determining the level of perceived tourism effects by stakeholders can be understood better when the point is considered. In addition to this, determining the perceived unfavourable effects of tourism can be efficient to resolve the mentioned unfavourableness. Concordantly, to provide positive contributions for maintaining and developing the favourable circumstances that are perceived by stakeholders, will be possible by determining the positive aspects. Among the important stakeholders that are enhancing tourism industry, local resident and its representatives are paramount. The situation is presenting why the studies aiming at to determine the tourism effects perceived by stakeholders are practiced on local residents in general. Yet, tourism industry will not be able to continue its existence without employees, as it is well known. In this respect, it is important to determine how employees perceive the tourism and to what extent it is supported by them as a substantial stakeholder. In the study, it is specified that there is a positive directional and a moderate level relation between perceived tourism effect and given support for tourism by hotel employees. Also it is found that perceived tourism effects are favourable in general and given support for tourism is high. In the mean time the results of the study revealed that hotel employees are sensitive for the cultural and environmental effects of tourism at the most. Keywords: Social Human, Social Exchange Theory, Tourism Perception, Total Tourism Effect, Tourism Support