Çevre kirliliği sorunları ile mücadelelerde Türkiye’de uygulanan çevre vergileri ve çevre vergisi bilinci

Abstract

Sanayi devrimi sonrasında bilim ve teknoloji alanlarında yaşanan gelişmeler insan-doğa dengesini insan lehine bozarak, insana doğaya hükmetme imkânı vermiş ve bunun sonucunda da çevrenin doğal dengesi bozulmuştur. Doğal dengenin bozulmasıyla hızla toprak kaybı, canlı türlerinin yok olması, hava, su toprak kirliliği gibi ulusal, asit yağmurları, açlık, yoksulluk, radyoaktif kirlenme, iklim değişikliği, küresel ısınma gibi küresel çevre sorunları ortaya çıkmıştır. Bu sorunların insan yaşamını tehdit eder boyutlara ulaşması sebebiyle insanlar çözüm önerileri aramaya başlamışlardır. Çevre sorunlarını asgariye indirmek, daha temiz ve kaliteli bir çevrede yaşamak ve en azından gelecek kuşaklara temiz bir çevre bırakabilmek adına hükümetlerin uyguladıkları politika araçlarından biri de çevre vergileridir. Anket çalışması Dumlupınar Üniversitesi maliye bölünü öğrencilerinden tesadüfi örnekleme yöntemine göre seçilen 558 öğrenciye uygulanmıştır ve veriler SPSS 18 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma üniversite öğrencilerinin çevre vergilerine karşı tutumlarını ölçmek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca bunun öğrencilerin demografik özelliklerine göre önemli farklılıklar gösterip göstermediği araştırılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre cinsiyet ve aile gelir düzeyi ile çevre vergisi bilinci arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğrencilerin ailelerinin yaptığı mesleklerle ve öğrencilerin harcama düzeyleri ile çevre vergisi bilinci arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca çalışmada elde edilen bir diğer sonuç çevre vergisi bilincinin oluşturulabilmesi için öncelikle çevre bilinci oluşturulması gerektiğidir.

With the destroying of natural balance, national environment problems such as loss of soil, disappearing of species, pollution of air, water, soil and global problems such as acid rains, starvation, poverty, radioactive pollution, climate change, global warming occured. People started to search for solution recommendations because of reaching these problems to the dimension which threats human life.One of the policies which governments implement to minimize environment problems, to live in a cleaner and more qualified environment and at least to leave a clean environment to the next generation is environment tax. The study of questionairre is implemented to 558 students which are selected according to random sample method from the public finance department students in Dumlupınar University and the data is analyzed by using SPSS 18 program.The study is done to measure the students' attitudes towards environment taxes. Also, it is searched for whether this shows important differences on demographic features of students or not. According to the results obtained by the study, it is found there is a statsitically significant realtionship between sex-environment tax sense and family income level-environment tax sense. It is not found that there is a statistically significant relationship between the jobs students' families - environment tax sense and students' expenditure level- envirorenment tax sense. Moreover, another result obtained from the study, firstly environment sense should be formed to constitute environment tax sense.