Okul öncesinde değerler eğitimi: Boğaziçi eğitim modeli

Abstract

Çocukların bilişsel, duyuşsal, psikomotor, sosyal, ahlaki gibi birçok gelişimini büyük ölçüde tamamladıkları, dini duygunun gelişiminin ve dini konulara merakın en yoğun olduğu okul öncesi dönem, çocukların gelecekteki kişilik yapılarını, duygu ve düşüncelerini doğrudan etkileyen dönem olması sebebiyle oldukça önemli bir dönemdir. Bu dönemde yaşanılanlar ve kazanılan davranış biçimleri bütün hayat boyunca devam etmektedir. Son yıllarda dünya genelinde ahlak ve değerler eğitimine verilen önemin artmasıyla; dini çevreler bu gelişmelere dini bir yorum katarak ahlak eğitiminin yanında din eğitimi kapsamında değerlendirilebilecek farklı uygulama denemelerine başlamıştır. Okul öncesi dönemdeki din ve ahlak eğitimi de Türkiye'de bu gelişmeler sonucu üzerinde önemle durulan bir mesele haline gelmiştir. Okul öncesi din ve ahlak eğitimi alanının önemi fark edildikçe, bir kısım okul öncesi eğitim kurumları; taleplere cevap verebilme maksadıyla programlarında din ve ahlak eğitimine farklı şekillerde yer vermeye çalışmıştır. Bu çalışma, Türkiye'de, Montessori, Regio Emilia, High Scope, Waldorf yaklaşımlarının ve çoklu zeka gibi bazı metotların hassasiyetleri doğrultusunda okul öncesi eğitimi ve özelde okul öncesi din ve ahlak eğitimi programları uygulayan "Boğaziçi Eğitim Hizmetleri" örneği üzerinden ortaya konulmuştur. Araştırmanın teorik kısmı; dokümantasyon, literatür tarama, sınıflama ve yorumlama gibi araştırma tekniklerinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Uygulama kısmı ise katılımlı gözlem, gözlemci katılım ve yarı yapılandırılmış görüşme teknikleriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu Boğaziçi Eğitim Hizmetleri'nde görev yapan 13 değerler eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, okul öncesi dönem eğitim kurumlarında din ve ahlak eğitiminin eğitim alanı olarak belirlenmesi gerektiği ve alanın uzmanları tarafından yaşlara uygun programlar hazırlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Boğaziçi Eğitim Hizmetleri'nin kendi bünyesindeki uygulamalar, okul öncesi din ve ahlak eğitiminin sistemli ve sağlıklı bir şekilde verilmesi adına yürütülen önemli gayretlerdir. Sadece bunlarla yetinmeyip, okul öncesi için farklı ve yeni bir din ve ahlak eğitimi programı oluşturulması, din ve ahlak eğitiminin nasıl verilmesi gerektiğiyle alakalı kafa karışıklığını ortadan kaldıracaktır. Ortaya koyulan yaklaşımın görsel, işitsel ve teknolojik materyallerle zenginleştirilmesi de eğitimin kalitesini arttıracaktır.

Pre-school education which children's cognitive, affective, psychomotor, social, moral as well as many development largely completed and development of their religious feelings and their curiosity about religious issues is the most intense, is a very important stage in the sense of directly affecting children's future personality traits, corresponding feelings and thoughts. Types of behavior experienced and gained in this stage, last lifelong. In recent years, the world wide increase in the importance given to values education has brought correspondingly increasing in the importance given to moral education. Religious environments begin the different practical application commented by adding to this developments and religious interpretation. Pre-school religious and moral education, which is the main subject of the work, has recently been become an under consideration issue by some pre-school education centres in Turkey. This study was introduced example of Boğaziçi Education Systems which applies religious and moral education program in the direction of moral education program in the direction of some methods such Montessori, Reggio Emilia, High Scope, Waldorf and multiple intelligences. Moreover, this research includes some basic approaches of this institution and its manner of application towards religious and moral education. This research consists of two parts. The first part is theoretical part, the second part is practical part. The theoretical part of the study was prepared making use of research techniques such as documentation, literature, classification and interpretation. Practical part was carried out participant observation, participation of observers and semi-structured interviews. The sample group of study constitutes 13 values teachers who work in "Boğaziçi Education Systems". This study shows that pre-school religious and moral education is very important for children. So, pre-school religious and moral education should be included in pre-school education programs. This program should be age-appropriate. Applications of Boğaziçi Education Systems are significant efforts in this area. But, we shouldn't be content whit them and we should develop new and systematic pre-school religious and moral programs. If, this program enrich with technological materials, the quality of education improves.