Mehmed Fahri Kopuz ve Ali Salâhî Bey’in ud metotlarının karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmada 20. Yüzyıl başlarında Osmanlı Türkçesi ile yazılmış Mehmed Fahri Kopuz'un "Nazarî ve Amelî Ud Dersleri" adlı metot kitabının günümüz harflerine aktarımı yapıldıktan sonra Ali Salâhî Bey'in "İlaveli Ud Mu'allimi" adlı metot kitabı ile karşılaştırılarak benzer ve farklı yönleri belirtilmeye çalışılmıştır. Mûsikî kaynaklarımızın bir kısmının Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olmasından dolayı günümüzde herkes tarafından yararlanılamamaktadır. Bu konudaki eksikliğin giderilmesi hususunda her iki kaynağın da günümüz harflerine aktarımı yapılmıştır. Ancak Ali Salâhî Bey'in metodunun aktarımının tamamı, İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuvarı öğretim üyesi Mehmet Bitmez'in yaptığı akademik çalışma içerisinde bulunması gerekçesiyle, etik unsurlar göz önüne alınarak araştırmaya dahil edilmemiştir. Ayrıca, çalışmada yazılmış başka ud metotlarından (Hâfız Mehmed Efendi, Cinuçen Tanrıkorur, Mutlu Torun, Şerif Muhiddin Targan, Kadri Şençalar, Gülçin Yahya Kaçar) da, içerik ve konu anlatımlarına farklı yönlerden bakılabilmesi amacıyla kısaca bahsedilmiştir. Mehmed Fahri Kopuz ve Ali Salâhî Bey'in ud metotlarının karşılaştırılması sonucunda bir değerlendirme yapılarak, yeni bir metot yazmak isteyen mûsikîşinaslara da öneriler sunulmaya çalışılmıştır.

In this study, Mehmed Fahri Kopuz's methodology book named "Nazarî ve Amelî Ud Dersleri", written in early 20th century in Ottoman Turkish is transfered into modern Turkish and it is compared with Ali Salâhî Bey's methodology book named "İlaveli Ud Mu'allimi" to reveal the differences and similarities. Since some of our music sources are written in Ottoman Turkish, they cannot be use by everyone today. In order to over come this short coming, both sources have been transfered into the Latin alphabet which we are currently using. How ever, as the transfered of the methodology of Ali Salâhî Bey was included in the academic study of Mehmet Bitmez, a lecturer at Istanbul Technical University Turkish Music State Conservatory, not the whole of the methodology was included in this study due to ethical reasons. Besides these, other oud methodologies (written by Hâfız Mehmed Efendi, Cinuçen Tanrıkorur, Mutlu Torun, Şerif Muhiddin Targan, Kadri Şençalar, Gülçin Yahya Kaçar) have been briefly mentioned in order to look at the content and subject expressions in different ways. Since it is among the earliest sources written as a methodology, an evaluation has been made at the end of the comparison of these methodologies and deficiencies have been detected to offer suggestionsto those who want to write a new method.