Bir bektâşî dedebabası olarak Bedri Noyan'ın islam algısı

Abstract

Bektâşî câmiasının önemli şahsiyetlerinden biri olan Bedri Noyan, Bektâşî kültürünün tanınmasında önemli bir rol oynamış kanaat önderidir. O'nun İslâm algısını vahdet-i vücud nazariyesince insan ve evrende sıfatları zuhur eden, sevgi ve merhamet sıfatları merkezinde bir Allah inancı, Tanrı sıfatlarının tecelli ettiği nazarla insana atfetttiği değer, bâtınî bilgi ve İslâm'ın özü demek olan tasavvufî bilgi anlayışı teşkil etmektedir. Bektâşîliği tüm insanları sevgi ve hoşgörüde birleştirecek bir tasavvufî yapı olarak, çeşitli düşüncelerden etkilenmiş olmakla birlikte Ehl-i Beyt sevgisi merkezli Türk İslâm'ı olarak görmektedir. Din dilinin Türkçe olmasına vurgu yapmış, ümmetçiliğe karşı çıkarak tarihi ve kültürel benliğiyle yüce bir millet olduğuna inançla Türk milletinin kendine özgü bir İslâm anlayışıyla Bektâşîliği değerli görmüştür.

Bedri Noyan who is one of the important persons from Bektashi community, is an opinion leader who plays a role in the acknowledging of Bektashi culture. His Islam perception constitutes an Allah belief in the center of love and compassion determinants that appear on human and universe within the context of unity of existence, the value attributed to the people along with the view that is manifested by the attribution of God, sufistic knowledge understanding that is evaluated as core of Islam and esoteric knowledge. He considers the Bektashism as being a sufistic structure that reunites all people under love and tolerance as Turkish Islam based on the love of family of the house as well as effected by various thoughts. Noyan has emphasised that the language of the religion must be Turkish; repugnated against panislamism then considered the Bektashism as valuable along with the Islam understanding that is specific to Turkish nation by the belief of great nation along with historical and cultural personality.