1990 sonrası Türkiye'de enerji bağımlılığının ekonomik açıdan değerlendirilmesi

Abstract

Üretimde kullanılan en önemli girdilerden biri olan enerji, sosyal refahın önemli bir belirleyicisi olarak görülmektedir. Türkiye enerji kullanımında dış ülkelere bağımlı ülkelerden bir tanesidir. Türkiye ekonomisinde kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi; enerji kaynakları kullanımında dışa olan bağımlılığın azaltılabilmesi ve enerji sektörünün kilit sektör olma özelliği kullanılabilirse çok daha kolay olacaktır. Türkiye'de ekonomik büyüme ve tüketim kalıplarındaki gelişme ile birlikte artan enerji talebinin, yerli kaynaklar yerine ağırlıklı olarak dış kaynaklardan karşılanması; enerji arz güvenliği sorununun sürekli olarak gündemde kalmasına neden olmaktadır. Özellikle sürdürülebilir ekonomik kalkınma için vazgeçilmez bir girdi haline gelen enerjiyi, devletler; kesintisiz, güvenilir, temiz ve ucuz yollardan bulmak ve arz güvenliği sağlamak için bu kaynakları çeşitlendirme gayreti içerisine girmişlerdir. Bu kapsamda enerji kaynakları içerisinde tüketim açısından en dikkat çekeni ise petrol, doğal gaz ve kömürdür. Bu çalışmada, Türkiye'nin, enerjide dışa bağımlılığını bulmak için 1 tane oran kullanılmıştır. Bu oranda kullanılan veriler, üretim ve birincil enerji arzıdır. Bu veriler kullanılarak hesaplamalar yapılmıştır. Bu hesaplamalara göre Türkiye'nin enerjide bağımlı olduğu saptanmıştır ve bağımlılık oranları son yıllarda artmıştır.

Energy is one of the most basic inputs for production and is identified an important determinant of social welfare. Turkey is dependent to other countries as energy. To satisfy the development in Turkish economy is only available by reducing the depandencies to the other countries by the energy. Also it should be continued as the leading sector. With economic growth and development in consumption patterns in Turkey the demand for energy has increased, which is mostly met by foreign resources rather than national ones. Particularly, the states struggle to find the energy, which has become an indispensable input for sustainable economic development by using uninterrupted, safe, clean and cheap methods and also in order to ensure the supply security, they work hard to diversify their sources. In this context, among the energy sources, petroleum, natural gas and coal are the ones to notify due to their widely usage. This paper has used one ratio to find external depence on energy in Turkey. The datas used in these ratio is, production and primary energy supply. Calculations are made using these data. According to these calculations were found to be dependent on Turkey's in energy and the dependency ratios have increased in recent years.