Peter Handke’nin Kaspar adlı tiyatro eserinin stilistik açısından analizi

Abstract

Postmodern yazarlar arasında gösterilen Peter Handke eserlerinde kullandığı dil, üslup ve yöntemler açısından diğer pek çok yazardan farklı olduğunu kanıtlamıştır. Edebiyat ve dil konusundaki hassasiyetini her seferinde dile getirmiş ve eserlerini- özellikle Dil Oyunlarını- bu çerçevede oluşturmuştur. Dili amaç edinen Handke içerikten çok biçeme, yani üsluba ağırlık vermiştir. Ayrıca bu tutumunu 1966 yılında edebiyat topluluğu olan Grup 47'nin ilk ve son kez katıldığı toplantısında toplumcu ve siyasi anlamda güdümlü edebiyata olan sert eleştirisiyle göstermiştir. Bu tepkisiyle Handke Yeni Gerçekçiliği eleştirmiş, toplumcu gerçekçiliğe dayalıve güdümlü edebiyata karşı gelerek edebiyatta bireyciliği savunmuştur. Handke eserlerinde kullandığı dille ifadelerini alışılmışın dışında oluşturur. Özellikle tiyatro eserlerinde geleneksel tiyatro eserlerinin kalıplarını yıkmayı amaçlar. Bu amacını Kaspar adlı eserinde drama adına olan bütün öğeleriyle –özellikle eserin metnindeki geçen ifadelerin dilsel yapısıyla- açık bir şekilde göstermiştir. Kaspar'ın dayandığı hikâye gerçek olmasına rağmen Kaspar Handke için kurmaca bir modeldir. Handke bu modeliyle mekanikleşen dilin toplumu da ve bireyi de nasıl mekanikleştirdiğini gösterir. Bunu yaparken dilin ve öğelerinin bilinenden farklı olarak ifadelerini oluşturur. İşte bu yüzden Kaspar stilistik açıdan analizini yapmak için uygundur. Kaspar eserini analiz ederken eserin grafik şekil özellikleri, cümleleri, kelimeleri ve bunları oluşturan zıtlık, mecaz, tekrarlama üslup figürleri ele alınacaktır. Ayrıca eserde metinlerarasılık öğeleri incelenecek ilişkili olduğu metinler gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Üslup, Anlatım, Üslup Öğe ve Figürleri Analizi

In term of his own style, art of writing and methods in his works, Peter Handke has proven that he is different from many writers and contemporaries. He also utters his sensibilities for litarature and language under any circumtances and produces his own typical writings- especially his "spoken- word" pieces. Focusing mainly on language, Handke puts emphasis on style –namely wording- rather than content. In 1966, he also harshly criticized literature directed by political and social mentality in the literature assembly named Group 47 which he attended for first and only time. With this attitude, Handke made it clear that he is critical on New Realism and he strongly advocates individualism against social realism and the directed literature. Handke creates his expressions in unusual way through the language he uses in his work. His main purpose is to bring down traditional forms of theater in his plays. He clearly expresses this aim of his the play Kaspar through the whole elements includnig drama –especially the linguistic structure appearing in the text of the play Although Kaspar is based on reality true story, it is a fictious model for Handke. He, with this model, points out mechanized language has also mechanized individuals and society. His instrument to practice this way of writing is to create the expressions of language and its elements contrary to what is known. That is why, Kaspar is appropriate for a stilistic analysis. In the analysis, the graphical form characterictics, sentences, words of the play and the elements such as contradiction, metaphor, restaging and the figures of wording were emphasized. In addition, the intertextual elements were investigated and the related texts were shown. Keywords: Style, Narration, Stylistic Elements and Figures Analysis