Yeni kamu işletmeciliği açısından aile hekimliği uygulamasının değerlendirilmesi : Sakarya ilinde bir araştırma

Abstract

1980 sonrası tüm dünyada neo-liberal politikalar sonucu Yeni Kamu İşletmeciliği birçok ülkede reformlarla kendini göstermiştir. Eğitim, kültür, sağlık vb. alanlarda etkisini gösteren bu reformlardan etkilenen ülkelerden biri de Türkiye'dir. Çalışmada yeni kamu işletmeciliği açısından Türkiye'deki sağlık reformu incelenmiştir. Bunun için ilk bölümde yeni kamu işletmeciliği yaklaşımı, bu yaklaşımın özellikleri, yaklaşımın ortaya çıkışından bu yana geçen tarihsel süreç, reformlar ve eleştiriler masaya yatırılmıştır. İkinci bölümde ise YKİ ile ortaya çıkan reformların Türkiye'ye etkisi ve bu etkinin sağlık sektörüne yansımaları gözden geçirilmiştir. Bu bağlamda Sağlıkta Dönüşüm Programı ve aile hekimliği sistemi incelenmiştir. Üçüncü bölümde de yeni kamu işletmeciliği açısından aile hekimliği sistemini anlamak için Sakarya ilinde yapılan anket çalışması analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde IBM SPSS Statistics 20 programından yararlanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanı sıra, homojen verilerin analizinde bağımsız örneklemler t-Testi ve tek yönlü varyans analizi; homojen olmayan verilerin analizinde Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. Ayrıca ölçeği oluşturan boyutlar arasındaki ilişki Pearson korelasyon analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Tek yönlü Varyans analizi sonucunda fark bulunan değişkenlerde farkın nereden kaynaklandığını bulmak için Sheffe testinden yararlanılmıştır. Veriler %95 güven aralığında (p=0,05) analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Sakarya'daki aile hekimlerine göre hastalar açısından daha kaliteli ve verimli bir sistem olan ve bu açıdan yeni kamu işletmeciliğine uyan sistem ancak doktorlar açısından verimsiz çalışma koşulları içeren ve büyük ölçüde mecburiyetten tercih edilen bir sistem olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yeni Kamu İşletmeciliği, Sağlıkta Dönüşüm Programı, aile hekimliği

As a result of neo-liberal politics after 1980's, New Public Management showed up with reforms in countries worldwide. Turkey is one of the countries that affected by reforms which show its effects on education, culture, health etc. In the study, health reforms in Turkey are studied with regard to new public management. For doing this, in first chapter; new public management, its characteristics, emergence of the approach, historical process of approach from the beginning, reforms and different criticisms towards the approach were considered. In the second chapter, effects of new public management on Turkey are examined with Health Transformation Program and family medicine system. In the third chapter, in order to understand family medicine system with respect to new public management a survey was done in Sakarya province. Surveys were analyzed to see how the family system is running. For Analyzing the data SPSS 20.0 was used. In order to analyze collected data, descriptive statistical methods, independent sample t-test, one way variance analysis and Mann Whitney U test were used. In addition to these, in order to analyze relationship between scales Pearson correlation analysis model was used. As a result of one way variance analysis, in order to find out difference between variations Sheffe test was used. Data analysis 95% (p=0,05) trust interval. In conclusion, in Sakarya family medicine system is efficient and qualified for patient and it reflects features of new public management at these points. However, for family physicians, it is an obligation to become a family medicine and they have inefficient working conditions. Keywords: New Public Management, Health Transformation Program, Family Medicine