The role of Turkish civilian power in Somali state building process

Abstract

Bu çalışmanın amacı Somali devlet inşası ve istikrarı sürecinde Türk sivil güçlerinin rolünü ortaya çıkarmaktır. Özellikle bu tez Somali devletin kapasitesini ve sosyoekonomik faktörlerinin artırılmasının yanında ülkede barış sürecinde Türkiye'nin rolünün etkileri anlatılacak. Kısaca bu çalışmanın temel amacı Türkiye'nin sivil yaklaşım müdahalesi ile Somali'nin istikrar süreci arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Diğer bir ifade ile bu yazı amacı devlet kurumlarını ve sosyoekonomik kalkınmayı arttırmak, Somali barış inşası ve siyasi süreçte Türk sivil iktidarın rolünü incelemektir. Bu çalışma aşağıdaki iki sorunun cevabını bulmayı amaçlamıştır: 1. Türkiye'nin sivil güç müdahalesi Somali devlet inşa sürecinin üzerinde olumlu etkisi olmuş mudur? 2. İlk soru bulgularına ve Somali devlet inşası bağlamında genel literatüre dayanarak, Çalışma, "Somali'yi istikrara kavuşturmak için sivil yaklaşım, devlet inşası ve ülkenin stabilizasyonu için göz önünde bulundurulacak bir model olacak mı? Metodoloji Çalışmanın doğası dolayı, bu tez bir nitel araştırma yöntemi kullanmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, çalışma, sosyal bilimsel literatürü ve birincil kaynaklardan kullanacaktır. Her ne kadar mevcut olursa, uzmanlar, akademisyenler ve politika yapıcılar istişare ve görüşmeler yapılmaktadır. Dahası, ilgili kitaplar, makaleler, dergiler, raporlar, politika ve strateji belgeleri, haber kaynakları ve diğer ilgili belgeler başvurulacaktır. Daha da önemlisi, bu çalışma, konuya ilişkin iki ülke anlaşmaları ve protokollerini kullanacaktır. Önemli bulgular Somali, 1991 yılında devlet çöküşünden bu yana çeşitli uluslararası müdahaleler yaşadı. Çoğunlukla o müdahaleleri doğrudan askeri alanda olmuştur; Ancak, hiçbiri istenilen sonuçlar vermemiştir. İlk girişim Somali istikrarı sağlamak için, 1992 Birleşmiş Milletler tarafından askeri yöntemle oldu. Ancak Somali'nin savaş ağaları ile yoğun savaş nedeniyle, operasyon başarısız oldu ve Mart ayında 1995'te Birleşmiş Milletler güçlerinin Somali'den tam çekilmesi ile sona erdi. İkinci girişim, dini motivasyonlu İslamcı unsurlara karşı mücadele nedeniyle, 2006 yılında Somali'de ABD destekli Etiyopya işgali oldu. Küresel terörle mücadele savaşının bir parçası olarak, Amerika Birleşik Devletleri ülkeyi işgal için en az 15.000 Etiyopyalı kuvvetleri, (Lone, 2006) destekleyerek Somali'de bir vekil savaşını kışkırttı. Ancak, Etiyopya ve Somalili arasındaki tarihsel düşmanlık, Al Shabab gibi daha radikal unsurları ortaya çıkarmış, kısacası Etiyopya askerleri Somali durumunu daha kötü duruma sokmuşlardır. Böylece Al Şebbab Güney Somali'nin kontrolünü ele geçirmiş ve Etiyopya askerleri, 2009 yılında arkalarında enkaz bırakarak ülkeyi terk etmişlerdir. Üçüncü girişimde, 19 Ocak 2007 tarihinde Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi tarafından Somali'de Afrika Birliği Misyonu (AMISOM) adıyla kurulan kurumun 20 Şubat 2007 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından Somali de yetkilendirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu askerlerin temel hedefi, gerekli tüm araçları kullanılarak Al Şebab mücadele ve Somali hükümetini desteklemektir. Ancak Somali'de 7 yıl aktif olan, Afrika Birliği misyonu henüz hedeflerine ulaşmak için başarılı olmamıştır. Bu başarısız girişimleri hatırlatarak: bu çalışmada Somali devletinin yeniden inşasında Türkiye'nin 2011 sonrası stratejisinin diğer birçok uluslararası aktörün yaklaşımlarından farklı olduğu kabülünden hareket ederek Türk dışişleri bakanı askeri müdahalenin Somali devlet inşası ve istikrar süreci için bir çözüm olmayacağını açıkça söylemiştir. Böylece, Türkiye'nin Somali politikasının Davutoğlu'nun kelimelerin ışığında şu şekilde olmuştur: "Somali'nin son yirmi yıl boyunca, sayısız girişimler alınmıştır, [...] birçok uluslararası ve bölgesel barış güçlerinin konuşlandırılmıştır ve yabancı askeri müdahale yapılmıştır. Şimdi, bu yeniden değerlendirme yapmanın zamanıdır, ve üç sütun üzerine dayalı entegre bir strateji geliştirmelidir. İlk insani yardım, kalkınma ve yeniden yapılanma, İkinci, güvenliği artırmak ve kamu düzenini kurmak ve üçüncüsü, bir siyasi süreç ile kapsayıcı bir demokratik hükümete ulaşmak" Türkiye'nin Somali devlet Inşası faaliyetleri Barış ve güvenlik Güvenlik Somali'nin karşı karşıya kaldığı temel zorluk olduğu gibi, Türkiye Somali'nin güvenlik hizmetlerine yatırım yaparak, ülkenin barış inşası ve istikrar konusunda net bir politika yürütmüştür. Somali'de aktif bir askeri sistemin olmamasından dolayı, Türkiye Somali'nin yeniden yapılandırılması ve Somali güvenlik kurumlarının kapasitesinin geliştirilmesi için çalışır. Genellikle bu çabalar dayalı politikalar Somali'de Türkiye'nin sivil elinin ülkenin barış inşası sürecine katkıda bulunduğunu ispatlamıştır. Yani Türkiye Somali'nin güvenlik güçlerinin kalitesinin ve miktarının artırmaya yönelik olarak AMISOM'a destek vererek büyük yatırım ve ülkede uzun vadeli istikrar kurmak için Somali güvenlik servislerinin yeniden inşası öncelik vermektedir. Böylece bu anlamda bu çalışma da Somali'de Türkiye'nin katılımı, ülkenin barış inşasında etkili bir şekilde olumlu katkı sağladığını iddia edebilir. Siyasi Süreç Somali'nin hem devlet başarısızlığının büyüklüğünü hem de uluslararası aktörlerin çelişkili ilgisini fark eden Türkiye, Somali'nin siyasi sürecini ele alma konsunda çok boyutlu bir yaklaşım ortaya çıkarmıştır. Somali için diğer devletler tarafından düzenlenen uluslararası konferanslar katılmanın yanında Türkiye, ayrıca Somali'nin devlet inşası ve istikrarı sürecine birçok siyasi konferanslara ev sahipliği yapmış ve yapmaktadır. Bu konferanslardan biri: İstanbul konferansı (1 &2), 2010 ve 2012 yılında düzenlenen ve Somali geleceğini tartışmak üzere diğer ülkelerden üst düzey uluslararası yetkililer ve Somali'den de liderler katılmıştır. Bu konferansların sonucunda ülkede yeni bir liderlik, parlamento ve anayasa ile kalıcı bir federal hükümetin oluşturulması gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır. Türkiye, aynı zamanda birkaç kez Somali'nin siyasi çekişmelerde birkaç defa arabuluculuk rolü üstlenmiştir, Özellikle, Somaliland ve merkezi hükümet konsunda. Türk Dışişleri Bakanlığı, her iki taraf ile (Somali merkez devlet ve Somaliland) aracılığında büyük bir rol oynamıştır. Devlet kapasite geliştirme Türkiye, devlet kurumlarının yeniden inşasında birçok alanda Somali'ye destek vermiş ve vermektedir. Türkiye devlet kurumlarının çoğu yardımcı olmak ve uzmanlık sağlama konusunda Somalili meslektaşları ile ortaklık yapmıştır. Kısacası Somali, kurumdan kuruma ilişkiler ile katkı sağlamıştır: bakanlıktan bakanlığa, parlamentoya meclisten parlamentoya meclise, belediyeden belediyeye gibi. Türkiye'nin Somali devlet inşasında desteklenen başlıca alanlar • Bütçe desteği • Hükümet personel eğitimi, • Yerel yönetimlerin kapasitelerinin artırılması • Kilit devlet kurumlarının altyapısını oluşturma Argümanlar Türkiye'nin sivil güç yaklaşımı Somali'nin devlet inşasında ve istikrar sürecinde olumlu bir etkiye sahip olmuştur. Kısaca bu çalışmanın vardığı sonuç argüman şu olmuştur: Somali'de Türkiye'nin katılımı devlet kapasitesini ve ülkenin sosyo-ekonomik gelişimi, barış binası, ve siyasi sürecine olumlu katkısı olmuştur Anahtar Kelimeler: Sivil iktidar, Devletin binasi , Somalia, Türkiye

Although the international intervention in fragile or failed states is welcomed by the international community, (Ottaway & Mair, 2004), however, the impact of one country's intervention to support a recipient, and the extent of that intervention, always devolve on the interest, ideas and the strategies of the foreign policy of the intervening country, according to some studies (Yoo, 2011). This being said, by examining the civilian power policies such as diplomacy rather than coercive instruments, economic solution to political problems, and the centrality of mediation, the study will look Turkey's policies to rebuild the Somali state building capacity. The study argues that, by engaging in diplomacy rather than coercive hard power instruments, using humanitarian and development assistance to all conflicting parts, mediating the conflicting parties, emphasizing economic solutions to ease political and security pressures, and building home grown indigenous institutions, Turkey's civilian power approach has been lucrative in the Somalia state building process (such as peace building and political process, enhancing the capacity of state institution and socioeconomic reconstruction and development), and its presence in the country, had received huge support and sympathy from the Somalis. Keywords: Civilian power, State building, Somalia, Turkey