Örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sessizlik ilişkisine yönelik sağlık çalışanları üzerine bir uygulama

Abstract

Bu çalışmada örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sessizlik düzeyleri ve bu üç kavram arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca sağlık çalışanlarının demografik özelliklerine göre örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sessizlik düzeylerinin farklılaşma durumunun tespit edilmesi amaçlanmıştır. Sürekli değişen sağlık çevresi, sağlık kuruluşlarının çalışanlarının örgüte karşı olumlu duygular geliştirmesinde olumsuzluklar yaşamasına sebep olmaktadır. Bu çalışma, ülkemizde örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sessizlik konularının birlikte ele alınarak sağlık uygulayıcıları ve akademisyenlerin dikkatini çekme anlamında ilk olma özelliği taşımaktadır. Çalışma, Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yenikent Devlet Hastanesi ve Toyotasa Acil Yardım Hastanesi'nde görev yapmakta olan 325 sağlık çalışanı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler 1Mart-30Nisan 2015 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin analizinde IBM SPSS Statistics 20 programından yararlanılarak tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, bağımsız örneklemler t-Testi ve tek yönlü varyans analizi, pearson korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Veriler 0,05 güven aralığında analiz edilmiştir. Bulgulara göre; örgütsel özdeşleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı ve pozitif yönlü ilişki vardır. Örgütsel özdeşleşme, çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışı düzeylerini pozitif yönde etkilemektedir. Örgütsel sessizlikle örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı ve ters yönlü bir ilişki vardır. Genel olarak örgütsel sessizliğin alt boyutlarından prososyal sessizlik, örgütsel vatandaşlık davranışının alt boyutlarını olumlu yönde etkilemektedir. Ancak savunmacı sessizlik özgecilik, nezaket ve sportmenlik boyutlarını; kabullenici sessizlik ise sportmenliği olumsuz yönde etkilemektedir. Sonuç olarak örgütsel vatandaşlık davranışı geliştirmede özdeşleşmenin olumlu; prososyal sessizlik dışında diğer sessizlik boyutlarının ise olumsuz etkisi dikkate alınarak sağlık yöneticilerinin çalışanlarının görüş ve önerilerini dikkate alması; başka bir ifadeyle örgütte sesliliği geliştirmesi önemli bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel Sessizlik,Sağlık Çalışanları

The purpose of this study was to identify the relationship between organizational citizenship behavior, organizational identification and organizational silence level. Additionally, another purpose of this study was to examine whether the organizational citizenship behavior, organizational identification and organizational silence level differ according to demographic factors. Ever changing healthcare environment affects healthcare workers negatively and causes difficulties for them having positive feelings toward their organizations. This study gets healthcare applicants and academicians attention because this is the first study which organizational citizenship behavior, organizational identification and organizational silence level concepts are examined simultaneously in Turkey. In order to apply the study, we carried out a survey to 325 healthcare workers who work at Sakarya University Education and Research Hospital, Yenikent State Hospital and Toyotasa Emergency Aid Hospital. The data used for the study was collected during March 1-April 30, 2015. The collected data was analyzed with IBM SPSS Statistics 20 software applying descriptive analysis, independent sample t-Test, One-Way ANOVA, pearson correlation analysis and multiple regression analysis. The analysis was performed at %95 confidince interval. According to findings, there is a significant positive relationship between organizational identification and organizational citizenship behavior. Organizational identification affects the healthcare workers organizational citizenship behavior level positively. There is a significant negative relationship between organizational silence and organizational citizenship behavior. In general, prosocial silence which is one of the subdimensions of organizational silence, affects the organizational citizenship behavior's subdimensions positively. But defensive silence affects altruism, courtesy and sportsmanship dimensions; acquiescence silence affects sportsmanship dimension negatively. Finally, healthcare managers should take account of healthcare workers opinions and suggestions considering the negative impact of silence dimensions except prosocial silence; and positive impact of organizational identification on organizational citizenship behavior. In other words, healthcare managers should improve soundness. Keywords: Organizational Citizenship Behavior, Organizational Identification, Organizational Silence, Health Care Professionals