Diş tedavi hizmetlerinde kullanılan merkezi hekim randevu sisteminin diş hekimlerince değerlendirilmesine ilişkin bir çalışma

Abstract

Sağlıkta Dönüşüm Projesinin en önemli ayaklarından birisi de Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS)'dir. MHRS, Sağlık Bakanlığına bağlı 2. ve 3. basamak hastaneler ile ağız ve diş sağlığı merkezleri için 182 No'lu telefonu arayarak canlı operatörlerden veya web üzerinden istenilen hastane ve hekimden randevu alınabilecek bir uygulamadır. Bu uygulama; hastanelerde kuyrukların azaltılması, daha etkin kaynak planlanması, sağlık hizmetleri sunumunda kalite ve verimliliği artırma ve sağlık politikaları geliştirme amacıyla düzenlenmiştir. Bu çalışma, MHRS'nin diş hekimleri tarafından nasıl algılandığını ve geliştirilmesi için hangi tavsiyelerde bulunacaklarını ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen bir anket formu kullanılmıştır. Hazırlanan anket 10 ilde görev yapan 183 kamu çalışanı diş hekimine uygulanmış olup; elde edilen verilerin geçerlilik ve güvenilirlik analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanı sıra ki-kare analizi, bağımsız örneklerde t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, MHRS sebebiyle diş hekimleri acil hastalara hizmet verememekte ve bundan dolayı rahatsızlık duymaktalar. Ayrıca sistemle ilgili aynı saatte iki hastaya randevu verme, iletişim kesintileri ve randevu süresinin yetersizliği gibi sebeplerle sorunlar yaşamaktadırlar. Yarıdan daha fazlası ortalama günlük 30'dan daha fazla hastaya hizmet veren diş hekimlerine göre MHRS aracılığı ile erişen hasta sayısı çoğunlukla 6-15 arasında değişmektedir. Ortalama katılım düzeylerine göre MHRS'nin sakıncaları (3,95±0,729) yararından (2,71±0,943) daha fazladır. Katılımcıların sosyo-demografik özellikleri MHRS'nin sakıncaları, yararları ve eksikliklerini değerlendirme bakımından diş hekimleri arasında bir farklılığa sebep olmamaktadır. Sonuç olarak diş hekimlerine göre MHRS bazı hususlarda yarar sağlamakla birlikte, oldukça fazla eksik ve sakıncalı yönü bulunmaktadır. Bu sebeple hizmet sunumunda çeşitli problemlere sebep olmaktadır. Bu problemlerin ortadan kaldırılması için MHRS'nin birçok açıdan tekrar gözden geçirilmesi ve yeniden düzenlenmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: MHRS, Diş Hekimi, Hasta

The Central Physician Appointment System (CPAS) is one of the most important pillars of the Health Transformation Project. CPAS is an application that enables making appointment from hospitals and physicians online or via operators by calling 182 for primary and secondary hospitals and dental health centers affiliated to the Ministry of Health. This application is aimed at reducing queues, ensuring more efficient resource planning, increasing the quality and efficiency of health services, and developing health policies. The purpose of this study to reveal dentists' perception of the CPAS and their suggestions for improvements. The study utilized a questionnaire as the data collection instrument that was developed by the researcher. The questionnaire was administrated to 183 dentists in 10 cities. Validity and reliability of the data obtained was analyzed. In the data analysis, descriptive statistical methods, chi-square test, independent samples t test and one-way analysis of variance was used. The findings of the study indicate that dentists cannot provide emergency services for their patients because of the CPAS and this makes them feel uncomfortable. In addition, there are some problems stemming from the system such as scheduling two or more patients at the same time, communication failures, and insufficient duration of appointments. According to the dentists majority of whom serve more than 30 patients per day, the number of patients who access health services via the CPAS mostly ranges between 6 and 15. According to the average level of participation, the drawbacks of the system (3.95±0.729) are found to be more than its benefits (2.71±0.943). The socio-demographic characteristics of the participants do not lead to a difference in terms of the evaluation of drawbacks, benefits and shortcomings of the CPAS. As a result, dentists find the CPAS useful in some terms, but they also believe that the system has considerable shortcomings and drawbacks. That is why the system causes various problems in the service provision. In order to eliminate the problems, it is suggested that the CPAS is revised and adjusted. Keywords: Central Hospital Appointment System, Dentist, Patient.