Avrupa Birliği’nin azınlık haklarına yaklaşımı : Romanya’daki Türk-müslümanlar örneği

Abstract

Azınlık hakları sorununu, Avrupa Birliği bağlamında ele almayı amaçlayan bu tezde, ilk olarak azınlık kavramının tanımının anlaşılmasının ve kabul edilebilirliğinin neden bu derece zor olduğu açıklanmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda azınlıkların ortaya çıkışı, korunması ve elde ettikleri haklara kadar, tüm gelişim süreci değerlendirilmiştir. Ardından AB'nin nasıl bir azınlık politikasına sahip olduğu, üye ülkelerin yürüttüğü stratejiler çerçevesinde ele alınmıştır. AB üye devletlerin uygulamalarını da içeren bu incelemede, esas olarak, azınlıkların uluslararası alanda nasıl bir konuma sahip olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. Romanya'nın kısa bir tarihinden sonra özellikle Romanya'daki Türk-Müslümanların tarihinin ele alındığı bu çalışmada, Türk-Müslümanların içinde bulunduğu durum sosyal, kültürel, din ve eğitim çerçevesinde incelenmiştir. Romanya'da dinsel azınlık statüsünde olan Müslümanların yaşayış biçimleri ve sahip oldukları haklar, azınlık hakları çerçevesinde incelenmiştir. Özellikle Romanya'daki rejim değişikliklerine paralel olarak değişen Türklerin hak ve özgürlükleri, dönemlere ayrılarak daha anlaşılır bir biçimde ortaya konmaya çalışılmış, son olarak da Romanya'daki Türk-Müslümanların bugünkü durumu ele alınarak bölgede nasıl bir hayat sürdükleri üzerine çalışma yürütülmüştür. Çalışmada birincil ve ikincil kaynaklar taranmış, betimsel yöntemle konu ele alınmış ve analitik yöntemle de konuların yorumlanmasına gidilmiştir. Romanya'nın azınlık haklarına yaklaşımı konusunda 2007 yılında "Avrupa Birliği Eşiğindeki Romanya'da Türk-Müslüman Azınlık" adlı bir yüksek lisans tezinin ortaya konduğu görülmüştür. Ancak bu çalışmadan farklı olarak burada Romanya'daki siyasi gelişim sürecinde (krallık dönemi, komünizm dönemi ve demoratikleşme dönemi) Türk-Müslüman azınlıkların durumu detaylı olarak incelenmiştir. Bunun yanı sıra Romanya Türkleri üzerine birkaç araştırmaya da rastlanmıştır. Bu araştırmalardan farklı olarak, azınlık hakları terimi ve azınlık haklarının korunması, AB'nin azınlık haklarına yaklaşımı konuları da ele alınarak, AB üyesi olan bir Doğu Avrupa ülkesinin Türk-Müslüman azınlıklara nasıl yaklaştığı siyasi süreç boyutuyla işlenmeye çalışılmıştır.

This article which aims to address the problem of minority rights in the context of the European Union, first of all definits the concept of minority and explains difficultly of accepting "minority" as a concept. At the same time, the entire development process is evaluated, from the emergence of minorities to the protection and rights they acquired. Then, the kind of a minority policy the European Union has in the framework of the strategies implemented by the member countries is also explained. Furthermore, this study, including the practices of the European Union member states, seeks for tried to reveal the position of the minorities in the international arena. In a case study of the history of Turkish-Muslims in Romania, especially after a brief history of Romania, the situation of Turkish-Muslims was examined within the political, socio-cultural, religious, and educational framework. The experiences and rights of the Muslim minority in Romania are examined within the framework of minority rights. Particularly, changes in the rights and freedoms of Turks parallel with the regime changes in Romania are revealed in a more comprehensible way. Finally, the current situation of Turkish-Muslims in Romania and how they live in the region is studied in detail. In this study, primary and secondary sources were scanned, descriptive method was discussed and analytical methods were interpreted. In 2007, a master's thesis titled "Turkish-Muslim Minority in Romania, which is on the threshold of the European Union" was put forward in relation to Romania's approach to minority rights. However, unlike that study, here the situation of the Turkish-Muslim minorities in the political development process in Romania (during the period of monarchy, communism and democratization) is examined in detail. In addition, several studies on Romanian Turks are also referenced. Unlike these research papers, here the issue of minority rights and protection of minority rights, and the EU's approach to minority rights are addressed. Furthermore, the way in which an EU-member Eastern European country approached Turkish-Muslim minorities is considered throughout the political development process.