Edebi eserlerin görsel sanata yansıması : Bertolt Brecht “Bay Puntila ile uşağı Matti” eseri ile Kemal Sunal’ın “En büyük Şaban” filminin karşılaştırılması

Abstract

Sinema, sanatsal niteliği ile toplum içinde hızlıca yer alma ve topluma hitap etme gücüne sahiptir. Sinemanın görsel bir sanat olması her kültür ve sınıfa hitap edebilme özelliğine sahip olması demektir. Edebi eserin en basit olgusu okuma yazma yeteneği ile karşılaştırıldığında dahi, sinema sınıfsal hiç bir ayırım tanımamaktadır. Böylece her kitleden, her dilden kişi ya da kişiler üzerinde daha derin izler bırakabilmeyi başarmaktadır. Edebi eserlerin beyaz perdeye aktarılması hem sinemada hem de edebiyatta yankı uyandırmıştır. Edebi eser ve sinema arasındaki en temel farklılıklardan biri kullandıkları dildir. En basit ifadesiyle; edebiyat anlatır, sinema gösterir. Sinemanın özünde görüntü vardır, edebi eserde ise sözcükler vardır. Sinema kurulduğu andan itibaren içine her şeyi alabilme kapasitesinin yüksekliğinden ötürü, her daim kaynağa aç olmuştur. Bu yüzden de en başta Hollywood yönetmenleri olmakla birlikte, birçok yönetmen çok satan edebi yapıtları işleyerek sinema sektöründe görsel olarak film haline getirmeyi amaçlamışlardır. Bu çalışmada konu olarak edebi eserin görsel sanata yansıması seçilmiştir. Bu bağlamda Bertolt Brecht'in "Bay Puntila ile Uşağı Matti" eseri ile Kartal Tibet'in "En Büyük Şaban" eserleri değerlendirilmiştir. Her iki eserde de ortak temalara değinilmiş ve toplumsal konumların farklılıklarına işaret edilmiştir. Bertolt Brecht'in hayatına değinilirken dünya ve siyasi görüş açısı incelenmiş, dünya görüşü çerçevesinde "Bay Puntila ile Uşağı Matti" eseri ayrıntılı olarak kaleme alınmıştır. Kartal Tibet'in yönetmenliğini yaptığı ve Kemal Sunal'ın başrolde yer aldığı "En Büyük Şaban" filminde Kemal Sunal'ın sanatçı kişiliği incelenmiştir. Kemal Sunal'ın "En büyük Şaban" filmi, Hollywood filmi olan Charlie Chaplin'in yönettiği ve aynı zamanda başrolde yer aldığı "Şehir Işıkları" filminden uyarlanma olması sebebiyle, Charlie Chaplin'in sanatçı kişiliğine değinilmiş, bu iki filmin arasındaki benzerlikler ayrıntılı şekilde incelenerek, Kemal Sunal karakteri "Şaban" ve Charlie Chaplin karakteri "Şarlo" benzerlikleri doğrultusunda da inceleme yapılmıştır. Sundukları eserler ve yapıtlar çerçevesinde birbirleriyle çok yakın fikirleri savunan bu üç büyük ismin birbirlerine olan etkileşimleri göz önüne serilerek ortak noktada ki yakınlıklarına değinilmiştir. Anahtar Kelimeler: Edebi Eser, Sinema, Brecht estetiği, Bay Puntila ile Uşağı Matti, En Büyük Şaban

Cinema has the power to take part in the society with its artistic quality and to address the society. The fact that cinema is a visual art means that it is capable of addressing every culture and class. Even the simplest case of literary work is no comparison to the class of cinema, even when it is compared with the ability to read and write. Thus, it is able to leave deeper traces on every person, person/ people from every language. The transfer of the literary works to the big screen has echoed both in cinema and literature. One of the most fundamental differences between literary work and cinema is the language they use. In the simplest terms; literature tells, cinema shows. There is an image in the essence of cinema and there are words in the literary work. Cinema from the moment it was established, because of the high capacity to take everything into the source has always been hungry. That is why most of them are Hollywood directors, but many of the filmmakers have aimed to make a movie as a visual film in the cinema sector by processing the bestselling literary works. In this study, the reflection of the literary work on visual art was chosen. By this context, Bertolt Brecht's Mr. Puntila and his servant Matti and the Greatest Saban the work of Kartal Tibet were evaluated. In both of the works, common themes were mentioned and differences of social positions were pointed out. Bertolt Brecht's life and the political and global perspectives were examined and his work Mr. Puntila and his Servant Matti was written in detail Kemal Sunal's artist personality has been examined in the movie "The Greatest Saban" directed by Kartal Tibet and starring Kemal Sunal.As Kemal Sunal's adaptation of the film "City Lights", directed by Charlie Chaplin and directed by the Hollywood movie "City Lights," Kemal Sunal, Charlie Chaplin has touched upon his artist personality, examining the similarities between the two films. Kemal Sunal's character "Şaban"s and Charlie Chaplin's character "Sharlo" s similarities have been examined within the framework of the works and works they offer, the interactions of these three big names with each other and their intimacy are discussed. Keywords: Literary Works, Cinema, Brecht aesthetics, Mr. Puntila and his Matti, En Büyük Şaban