müşterilerin banka tercihlerini rasyonalleştirme gerekçeleri üzerine bir araştırma: Diyanet personeli örneği

Abstract

Faiz, insanlar arasında adaletsizliğe sebep olması nedeniyle geçmişten günümüze tüm dinlerde yasaklanmıştır. İslamiyete göre alışveriş helal, faiz ise haramdır. Allah Kur'an-ı Kerim'de faizden sakınmayanların Allah'a ve Rasülüne(sav) savaş açtıklarını; ayrıca ahirette kabirlerinden şeytan çarpmış gibi kalkacaklarını haber vermektedir. Yapılan bazı çalışmalarda, temel görevi İslam dinini en iyi şekilde insanlara anlatmak olan Diyanet personelinin faiz hassasiyeti incelenmiştir. Faizin haram olduğunu bilmelerine rağmen diyanet personolinin bir kısmının faizli işlem yapmaktan kaçınmadığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda çalışmamız hassasiyet eksikliğinin gerekçelerini ortaya koymak üzerine kurgulanmıştır. Diyanet personelinin faiz konusunda hassasiyetinin beklenenden daha az bulunduğu verisinden yola çıkarak, bunun akli gerekçelerini ve rasyonalitesini ortaya koymak bu tezin konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı Diyanet personelinin banka tercih nedenlerini rasyonalize etme gerekçelerini ortaya koymaktır. Literatür incelendiğinde diyanet porsonelinin banka tercih nedenlerin gerekçelerini inceleyen herhangi bir çalışma yapılmadığı görülmektedir. Bu açıdan çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı belirtilebilir. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde müşteri kavramından bahsedilmiştir. Müşterinin gruplanması anlatılmış ve müşteri memnuniyeti kavramı üzerinde durulup açıklanmıştır. İkinci bölümde müşterilerin banka tercihlerini etkileyen faktörler ele alınıp incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Sakarya'nın çeşitli ilçelerinden seçilen farklı görevlerdeki 35 Diyanet personeli ile öncelikle anket uygulaması, ardından derinlemesine mülakat yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise elde edilen veriler ışığında çalışmanın değerlendirmesi yapılıp gelecekte yapılacak çalışmalar için öneriler sunulmuştur.

From past to present interest is forbidden in all religions because of being the reason of injustice . According to Islam, trading is permitted but interest is forbidden. In Quran Allah informs that those who don't avoid from interest are combatting to Allah and His Messenger (pbuh) and those who consume interest cannot stand [on the Day of Resurrection] except as one stands who is being beaten by Satan into insanity. In some researches, the interest sensitivity of the Religious Affairs Administration employees, whose principal duty is explaining Islam in their best, is analyzed and it is found out that in spite of knowing that interest is forbidden, some employees don't avoid from doing transactions that include interest. In this context, this article is built on finding out the reasons of this lack of interest sensitivity. Based on the information that interest sensitivity of Religious Affairs Administration employees is less than expected, to find out its mental reasons and rationality is the subject of this thesis. The goal of this study is to put forth the reasons of bank preferences of the Religious Affairs Administration employees'. When the literature is analyzed there is no study on it. In this point of view, it can be signified that this thesis will contribute to the literature. In this three part study the concept of "customer" is emphasized in the first part. Also grouping of customers is explained and the notion "customer satisfaction" is emphasized and explained. In the second part, the factors that affect customers' bank preferences are handled and explained. In the third part, a survey is done with the 35 employees of Presidency of Religious Affairs that chosen from Sakarya and from different departments, then in depth interview is realized with them. In result section, this study is evaluated and it includes some offers to the next studies in the future according to the data that obtained.