Terörizmin Ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Terörizm, çeşitli suç eylemleri arasında özel ve paradoksal bir yer tutmaktadır. Terörizm, insan ölümlerine, maddi hasarlara neden olmakla birlikte, terrorist faaliyetlerin gerçekleştiği ülkede kısa ve uzun dönemde ekonomik değişkenlerin geleceğe ilişkin beklentilerini olumsuz etkilemektedir. Terörizmden kaynaklanan gerçek doğrudan zararı, trafik kazalarında ölenlerinin sayısına ve maddi hasara gore daha az olduğu için önemsiz düşünülebilir. Ancak, günümüzde terör eylemleri, sosyo-politik ve ekonomik yaşamını dengesizleştiren, toplum için en tehlikeli tehdit olarak algılanmaktadır. Bu çalışma, Türkiye örneğinden harakelle terörizmin ekonomik büyüme üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Avrupa ile Asya arasında bir köprü rolünü oynayan Türkiye, terörizm faaliyetleri ile uzun yıllar mücadele etmek zorunda kalmıştır. Ülke, dini, etnik ve politik çatışmalardan çok etkilenmiştir. Terorizmin ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin istikrarlı olmadığını iddia eden çalışmalar olduğu gibi (Latif and Aslam, 2014), terörizmin ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkisinin uzun bir sure sürdüğünü gösteren (Shahzad, 2015) çalışmalar da vardır. Çalışmanın teorik arka planında Solow'un yeni klasik ekonomik büyüme modeli kullanılmıştır. Model, 1970 - 2017 yılları arasındaki Türkiye Küresel Terörizm Veri Tabanından temin edilen üç aylık verileri kullanarak uzun dönemi eşbütünleşme analizine dayanarak yapılmıştır. Çalışmanın analiz bulguları sonucunda, terörizmin uzun dönemde Türkiye'nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası üzerinde oldukça önemli bir olumsuz etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Terrorism takes a special and paradoxical place among various forms of criminal acts. Terrorism causes not just human deaths and material damages, but also affects the economic variables of the country where terrorist activities take place in the short and long term. The actual direct losses from terrorism are unsignificant, being several times less even comparing to the number of auto accident victims. However, nowadays terrorism acts are perceived as the most dangerous threat to society, destabilizing its socio-political and economic life. The study is aimed to analyse impact of the terrorism on the economic growth, paying particular attention to the case of Turkey. Contemporary Turkey is confronting the onrush of terrorism incidents happening in the country. As the multicultural country playing the role of the bridge between Europe and Asia, Turkey is strongly afflicted by numerous religious, ethnic and political long-lasting conflicts, that obviously makes the country more assailable to the terrorism. There are some studies claimıng that the effect of terorism on economic growth is ınsıgnıfıcant (Latif and Aslam, 2014), and others prove that there is a long-term negative effect of terrorism on economic growth (Shahzad, 2015). The Solow new classical model of economic growth is used in the theoretical background of the study. The model was conducted basing on long-term cointegration analysis by using Turkey annual data from Global Terrorism Database covering the period from 1970 to 2017. The results of the study have shown that terrorism has a highly significant negative impact on the gross domestic product of Turkey when looking at the long-term run.