Sanat yapıtında gündelik nesnenin kullanımı ve değer sorunu

Abstract

Sanat yapıtının, sanatın kurumlaşmış değerleri içerisindeki kapsamı, açıklanışı Dada ve Duchamp sonrası gündelik nesnenin kullanımı ile yapıtın sınırlarını öylesine genişletir ki pratik hayat ve sanat üretimi iç içedir. Ve kurumsallıklar içinde sanat yapıtının kullanımı, tanımı ve değerlendirilişi yeni açılımlar alır. Bu tezde Duchamp ve Dada ile başlayan, Pop Sanat ve günümüze kadar örnekleri ile tüm çağdaş sanatı etkileyecek olan ''hazır nesne'' kullanımının getirdiği etkiler incelenecektir. Gündelik nesnenin sanat yapıtı olarak kullanılışı sanat üretiminin güzellik ve zanaata dayalı klasik estetik ölçütlerinin ve geleneksel malzemenin kullanımının değişmesine yol açtığı gibi topyekun üretim süreçlerini ve algılamayı da belirlemiştir. Fikre dayalı sanat üretimi sanatçı öznenin bir düşünür sanatçı olarak yaratım süreçlerini ve yapıtın sunumu, sergilenme mekanı ile ilişkisi ve algılanması süreçlerini de değiştirmiştir. Sanat yapıtının müzelerde ve galeri mekanlarında sergilenmesi bilinen anlamda yüksek ve değerli, biricik sanat eserlerinin saklanması, korunması belgelenmesi veya satışa sunulması işlevini görürken, hazır nesne ile bu yaklaşım bertaraf edilmekte ve tüm tanımlarda tamamen düşünsel ilişkilere dayalı bir plastik anlatım dilinin oluşturulduğu yeni bir dizin kullanılması gerekmektedir. Bu durum yapıtın klasik anlamdaki değer algısını ve bağlamını değiştirmektedir. Bu tezde bu problemlere dayalı bir araştırma çalışması yaparak, sanat tarihinde nesnenin farklı kullanım biçimleri incelenmiştir. İlk yerleşik toplumlardaki el yapımı nesnelerden, klasik dönem zanaat sanat ürünü nesnelere gündelik kullanım nesneleri incelenerek modern dönemle birlikte sanat tarihine sanat eseri olarak endüstriyel nesnenin-hazır nesne başlığıyla girişi ve sanat eserinin değer konusunu hangi bağlamda değiştirdiği sorgulanmıştır. Tezimin araştırma konusu paralelinde sonuç olarak ürettiğim çalışmalar ve proje konum ile gündelik nesnenin kullanımı ve değer sorunu ilişkilendirilmiş ve değer konusunun sanat üretimindeki asıl problemin düşünce ve bağlam konusu olduğuna vurgu yapılmıştır.

The scope and the explanation of the artwork within the institutionalized values of art and use of everyday objects after Dada and Duchamp has expand the border of the art so wide that daily life and art production is nested. Within the institutionalisms; the use, definition and the evaluation of the artwork has taken new expansions. In this thesis, it is going to be examined that the effects of using readymade objects which has started with Duchamp and Dada and affected Pop art and the whole contemporary art with its samples till today. The use of everyday objects as artworks has led to changes in the esthetic criteria based on beauty and craftsmanship and in the using of traditional materials. It has also determined the all production processes and perceptions. The idea-based art production has also changed the creation process of an artist subject as artist- thinker; presentation of a work and its connection between exhibition place and perception process. The exhibition of an art work in museums and art galleries serves the purpose of storing, protecting, documenting or selling the high and valuable unique artwork in a conventional way. However; readymades dismiss this approach. The new index in which a novel plastic narrative language based on intellectual relations needs to be used in all definitions. This situation changes the value perception and context of the artwork in classical sense. In this thesis, usage forms of an object in art history are studied by researching these problems. From hand-made objects of first settled communities to crafted artwork objects of classical-era and everyday objects has been examined. It has been questioned that with the modern era, the introduction of industrial objects with the title of 'readymade' as an artwork in the art history and in what context it changed value of artworks. As a result, the studies and the project I have made in parallel with my topic associate location, usage of everyday objects and value problems. It also emphasizes that the real problem in art production is ideology and context.