Mehmet Sunullah Arısoy, hayatı, sanatı ve eserleri

Abstract

Modern Türk şiirinde dikkate değer bir isim olarak M. Sunullah Arısoy (1925-1989), ilk şiir kitabını 1948, ilk ve tek romanını 1958, ilk ve tek hikâye kitabını da 1962 yılında yayımlar. Yazarın kitapları dışında birçok dergide şiirleri, hikâyeleri ve düşünce yazıları yayımlanır. Türk dili, Mustafa Kemal Atatürk, yeni Türk şiiri, Türk hikâyesi ve halk şiiriyle ilgili çalışmalara imza atar. İlk kitabındaki şiirleri Garip Şiiri çizgisindedir. Daha sonra İkinci Yeni şiir anlayışıyla şiirler yazan Arısoy, hiçbir edebiyat topluluğunda yer almaz. Tüm etkilere rağmen yazar, kendine has bir şiir dünyası kurmayı başarmıştır. Romanını Anadoluculuk fikri etrafında kurgulayan yazar, hikâyelerinde toplumun farklı kesimden insanlarını konu edinir. Hikâyeleri daha çok bireyci özellik gösterse de bazı hikâyelerinde toplumcu gerçekçi çizgiler sezilmektedir. Arısoy'un özellikle dil noktasında roman ve hikâye türünde nitelikli eserler verdiğini söylemek mümkündür. Tüm sanat çalışmalarının yanında Arısoy, bir Cumhuriyet aydını ve fikir adamıdır. Birçok dergide deneme, makale, fıkra türlerinde eserler vermiştir. Sanat anlayışını netleştirmek, yaşadığı dönemlerin fikir hareketlerini kavramak açısından bu yazılar önem arz etmektedir. Tezin giriş bölümünde, yenileşme dönemi Türk edebiyatı, yazarın yaşadığı dönemi de kapsayacak şekilde özetlenmiştir. Kronolojik olarak irdelenen edebi dönem ve anlayışlar çerçevesinde Arısoy'un hangi topluluk ve sanat anlayışlarından etkilendiği belirtilmeye çalışılmıştır. Ayrıca çalışmamızın amacı, önemi ve yöntemi hakkında bilgiler verilmiştir. Tezin birinci bölümünde yazarın hayatına ilişkin bilgiler yer alır. İkinci bölümde ise sanat anlayışı irdelenmiştir. Üçüncü bölümde dilciliği ele alınmıştır. Dördüncü bölümde yazarın eserleri hakkında bilgiler verilmiştir. Beşinci bölümde şiirler içerik bakımından; altıncı bölümde şekil bakımından incelenmiştir. Yedinci bölümde yazarın romanları, sekizinci bölümde de hikâyeleri tahlil edilmiştir. Sonuç bölümünde ise Arısoy'un hayatı ve sanat anlayışı üzerine değerlendirme yapılmıştır. Sonuç bölümünden sonra, ekler bölümünde fotoğraf ve belgeler sunulmuştur

M. Sunullah Arısoy (1925-1989), a significant figure in modern Turkish poetry, published his first book of poems in 1948, his first and the only novel in 1958 and his first and the only story book in 1962. Apart from his books; his poems, stories and think pieces are published in many magazines. He carried on studies about The Turkish language, Mustafa Kemal Ataturk, the new Turkish poetry, Turkish story and folk poetry works. His poems in his first book go along with Garip Poetry. Arısoy, who wrote poems accordingly İkinci Yeni poetry, did not appear in any literary society. Despite all the influences, the author has managed to establish a unique world of poetry. His novel is constructed around the idea of Anatolianism and the story of people from every walk of society. Although his stories show more individualistic features, socialist realistic lines are perceived in some of his stories. It is possible to say that Arısoy has produced qualified novels and stories especially in the language point. In addition to all his artworks, Arısoy is a Republican intellectual man. He has composed works on essays, articles and jokes in many journals. These writings are important in order to clarify the concept of art and to comprehend the movements of the periods in which he lived. In the introductory chapter of the thesis, the period of rejuvenation Turkish literature is summarized to cover the period in which the author lived. In the context of chronologically examined literary period and understanding, it has been tried to be stated from which community and sense of art Arısoy is influenced. Furthermore, information is given about the purpose, importance and method of our study. In the first part of the thesis, information about the life of the author is included. In the second part, the concept of art is examined. The third part deals with linguistics. In the fourth chapter, information about the author's works is given. In the fifth chapter, poems in terms of content; The sixth section is examined in terms of shape. In the seventh chapter, the novels of the author were analyzed in the eighth chapter. In the conclusion section, Arısoy's life and art perception is evaluated. After the conclusion section, photographs and documents are presented in the appendix.