Türk aydınının din anlayışı : Sezai Karakoç ve İdrsi Küçükömer örneği

Abstract

Türk Aydınının Din Anlayışı: Sezai Karakoç ve İdris Küçükömer Örneği adlı bu çalışma Türk aydınının fikri serüvenini ve bu serüvenin din ile ilgili boyutunu ele almaktadır. 1980'li yıllar Türkiye'de siyasi ve sosyal değişimin hızlı olduğu bir dönemdir. Bu yıllarda yaşanan toplumsal değişme dinin toplumsal konumunu da yeni bir inceleme alanı olarak ortaya çıkarmıştır. Türkiye'de yaşanan toplumsal değişme süreçlerinin, din algısı ve yorumunun toplumsal açıdan analizini yapmanın yollarından biri, toplumsal muhayyilenin oluşmasına katkı sağlayan "söz ustalarının" fikirlerini incelemektir. Bu çalışmada örneklem olarak iki farklı gelenekten gelen Sezai Karakoç ve İdris Küçükömer seçilmiştir. Bu iki fikir adamının toplumsal analizleri, din olgusuna bakışları içinden geldikleri sosyokültürel çevreden izler taşımaktadır. Bu sebeple öncelikle Sezai Karakoç ve İdris Küçükömer'in yetiştiği sosyokültürel çevre incelenmiştir. Daha sonra din sosyolojisinin ilgi alanına girecek fikirleri analiz edilmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde konunun amaç, önem ve yöntemine yer verilmiştir. Birinci bölümde aydın kavramı ve aydının toplumsal işlevi ele alınmıştır. Bunun yanında aydın sınıfının toplumsal rolleri ve bu rollerin tarihsel süreçte ortaya çıkış biçimleri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde Sezai Karakoç ve İdris Küçükömer'in eserleri ve içinde bulundukları sosyokültürel çevre ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise Sezai Karakoç ve İdris Küçükömer'in ortak olarak değindikleri konular başlıklar halinde ele alınarak karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu bölümde batılılaşmanın Türkiye'de siyasi ve toplumsal olarak etki alanının genişlediği kanaatine varılmıştır. Bu konunun izlerine ve bu duruma yönelik eleştirilere Karakoç ve Küçükömer'in eserlerinde rastlamak mümkündür. Bunun yanında Doğu ve Batı kavramlarının Türk aydınının ilgi alanına giren temel sorunlardan biri olduğu gözlemlenmiştir. Çalışmanın odaklandığı temel konu, bu iki fikir adamının bahsi geçen toplumsal sorunlara yönelik düşünce ve önerileri; dinin bu noktadaki fonksiyonuna yükledikleri anlam olmuştur. Bu bağlamda Sezai Karakoç ve İdris Küçükömer'inde ülke kurtuluşu için fikirleri bulunmaktadır. Sezai Karakoç "Diriliş" düşüncesi üzerinde dururken İdris Küçükömer "sivil toplum" düşüncesi üzerinde durmuştur. Çalışmanın sonuç bölümünde genel olarak ele alınan konuların örneklem bağlamında bir değerlendirmesi yapılmıştır.

This study, "Percept of Religious of Turkish Intellectual: The Sample of Sezai Karakoç and İdris Küçükömer" deals with the intellectual adventure of Turkish intellect and the religious part of this adventure. In Turkey in 1980s are a period which occurs a rapid political and social change. The social change which experienced in these years had revealed a new study case area in the position of social aspect of religion. One of the ways of making an analysis of the social change which experienced in Turkey, perception of religion and its interpretation from social aspect is examining the opinions of the "verb-masters" who contribute occurring social imagination. In this study, Sezai Karakoç and İdris Küçükömer who are coming from different traditions are chosen as sample. The social analyses and religious perceptions of these two intellectuals bear he stamp of the socio-cultural environment from they come. Because of that firstly, it is examined Sezai Karakoç's and İdris Küçükömer's socio-cultural environment where they are grown. And then, their opinions which can be accepted in the area of sociology of religion is analyzed. In the Introduction section of the study mentioned the purpose, significance and method of the subject. In the first section, it is dealt with the concept of intellectual and the social function of him/her. Plus, the social roles of intellectuals and the styles of occurring of this class. In the Second section it is handled with Sezai Karakoç's and İdris Küçükömer's works and the socio-cultural environment where they are grown. In the Third section it is evaluated the similar topics which these both intellectuals are handled title by title and these topics are compared with each other. In this section it is concluded that in Turkey Westernization's impact area is enlarged influence wider is both socially and politically. It is possible to see trails and criticisms of this topic in Karakoç and Küçükömer's works. Besides, it is beheld that the East and West concepts are one of the basic problems of Turkish intellectual which is handled. The focus themes of this study are the opinions and suggestions of the both intellectual concerning with mentioned social problems, and what functions is assigned to the religion concept at this point by them. Sezai Karakoç's and İdris Küçükömer's opinions about salvation of the country can be found in this section. Sezai Karakoç dwells on upon "Revival" idea, while İdris Küçükömer does "social society" idea. In the Conclusion section of the study, it is made a general evaluation of the handled topics in the context of sample.