Çerkes sürgünü ve Osmanlı basınına yansımaları (1863-1865)

Abstract

Çerkesler Kafkasya'nın otokton halklarından biridirler. Tarih öncesi devirlerden beri Kafkasya'nın sakini olarak sürdürdükleri yaşamları Rus işgali ile sekteye uğramıştır. Çarlık Rusya'sı XIX. yüzyılın başından itibaren Kafkasya'yı işgal etmek için askeri faaliyetler yürütmüştür. Bu işgal yöntemlerine askeri mücadele ile karşılık veren Çerkeslerin direnişi 1859'da Şeyh Şamil'in Ruslarca esir alınması ile kırılmıştır. 1853 yılında yapılan Kırım Savaşı'nın sonuca bağlandığı Paris Antlaşmasını takip eden yıllarda Rusya'nın işgal yöntemleri sertleştiği gibi Kafkasya'dan yapılan göçler de hızlanmıştır. 1863 ve 1865 yılları arasında işgal edilen topraklarından sürgün edilen Çerkeslerin en yaygın yerleştikleri yer Osmanlı Devleti topraklarıdır. Osmanlı Devleti, Çerkesleri topraklarında kabul ederek yerleştirmiştir. Bu çalışma, Çerkes ülkesinin işgali, sürgün edilmeleri ve Osmanlı topraklarına yerleştirilmeleri süreçlerini Osmanlı gazetelerinden alınan veriler ışığında inceleyerek açıklığa kavuşturmayı amaçlamaktadır.

Circassians are one of the autochthonous peoples of the caucasus. The calm life of the Circassians since prehstoric times has been interrupted with the Russians occupy. Tsarist Russia has carried out military activities for occupy the Caucasus since the beggining of the 19th century. The resistance of the Circassians who responded to these methods of occupation with military struggl, was broken in 1859 by the capture of Shayk Shamil by the Russians. In the years followings Treaty of Paris where the Crimean War was concluded in 1853, the occupation methods of Russia were hardened and the migration from the Caucasus was accelerated. The most common settlement of the Circassians, who were exiled from the occupied territories between 1863 and 1865, was the Ottoman Empire. The Ottoman Empire adopted Circassians in its territory. This study will clarify the process of exile from the occupation of the Circassians country and its placement in the Ottoman lands in the light of the data obtained from the Ottoman newspapers.