Dârülelhan nota külliyâtı anadolu halk şarkıları 6 ve 7 numaralı defterlerin günümüz Türkçesine çeviri aktarımı

Abstract

Türk müziği eğitim sisteminde meşk yönteminin önemi büyüktür. Osmanlı İmparatorluğu'nda özellikle meşk yöntemiyle aktarım metodu kullanılmıştır. Bu yöntem, eserlerin melodi, güfte, ritim unsuru bakımından hafızada kalıcı olması sebebiyle önemsenmiştir. Osmanlı'da müzik günlük hayatın bir parçası olarak görülmüştür. Bu sebeple evlerde, sohbetlerde, dini ritüellerde ve farklı münasebetlerle gerçekleştirilen merasimlerde müzik meşki varlığını sürdürmüştür. Osmanlı döneminde yazılı müzik eserleri arasındaki repertuar kaynakları oldukça sınırlıdır. Yapılan bazı nota sistemi çalışmaları ile eserler notaya alınmıştır. Bununla birlikte, 19. Yüzyıl sonlarında Batılılaşma hareketleriyle birlikte, Batı notası kullanımı yaygınlaşmış ve eserlerin notaya alınmasında farklı kişilerin denemeleri olmuştur. Zaman içerisinde mûsikî eğitiminin kurumsallaşması vukua gelmiştir. Mevlevihânelerin, tekkelerin, kahvehanelerin, meyhanelerin, ev-köşk toplantılarının, mûsikî cemiyetlerinin yanı sıra Enderûn-i Hümâyûn, Mehterhane-i Hümâyûn, Muzika-i Hümâyûn gibi kurumlarda mûsikî eğitimi sürdürülmüştür. III. Selim dönemiyle ve 1839'da Tanzimat'ın ilânıyla beraber, Osmanlı İmparatorluğu'nda batılılaşma anlamında reformlar gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Modern Batı'nın eğitim yöntemleri, metotları temel alınarak eğitim sistemi şekillendirilmeye çalışılmıştır. Müzik alanında ise Dârülelhan, Osmanlı'nın son dönemleri ile cumhuriyetin ilk yıllarında ve konservatuar niteliğinde Türk Müziği eğitimi veren ilk resmî müzik okulu olmuştur. Ayrıca, Dârülelhan'da derleme ve yayım faaliyetleri de yapılmıştır. Bu faaliyetler içerisinde Anadolu Halk Şarkıları'nın ilk olarak derlenmesi ve yayımlanması bu kurum eliyle olmuştur. Dârülelhan kapsamında derlenip yayımlanan, Dârülelhan Nota Külliyatı Anadolu Halk Şarkıları toplam 7 adet defterden oluşmaktadır. Bu çalışmada, Dârülelhan Anadolu Halk Şarkıları 6 ve 7. defterlerdeki toplam 80 eserin günümüz notasyon sistemi göz önünde bulundurularak Osmanlı Türkçesi'nden günümüz Türkçesi'ne aktarımı yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Dârülelhan, Nota Külliyâtı, Anadolu Halk Şarkıları, Türkü, Derleme

In the Ottoman Empire, especially the method of transfer with method of mesk has been used. This method is important because of its permanency. In Ottoman Empire, music has been seen as a daily part of life. Especially, such as in house chats, in religious rituals and in communities such as weddings, method of mesk has always been there. In the Ottoman period, the sources of written music works were quite restricted. With some note system studies, works were noted down. However, in the late 19th century, with westernization movements and the spread of the usage of Western notation, there has been an increase in works which were written. In addition, in time, institutionalization of music education has occured. In Mevlevihanes, tekkes, coffeehouses, taverns, home meetings, with music communities such as in Enderun-i Humayun, Mehterhane-i Humayun, Muzika-i Humayun, music education has continued. From the announcement of Tanzimat in 1839 until the period of Selim III, the Ottoman Empire started to carry out new reforms in the sense of westernization and the education methods of the modern West has been taken as an example and the education system has been reshaped. Darulelhan is an important institution because it has been a place where students has studied in the last period of the Ottoman Empire and the first years of the Republic of Turkey and the institution is the first official music school. At the same time, compilation and publishing activities were done in Darulelhan. Moreover, for the first time Anatolian Folk Songs were compiled and published in this institution. It is known that there are 7 Anatolian folk song books which were compiled in Darulelhan. Keywords: Darulelhan, Anatolian Folk Songs, Ballad, Compilation