II. meşrutiyet döneminde tesettür tartışmaları : 1908-1918

Abstract

Tarih boyunca insanların örtünme ihtiyacı kimi zaman tabiat şartları kimi zaman da inanç dünyaları etrafında şekillenmiştir. Bazı dönemler, bu tür yaşamsal alışkanlıkların oluşması ve değişmesinde belli özellikler sergilemektedir. II. Meşrutiyet dönemi de gerek politik gerekse kültürel manada kendisine özgü karakteristikler barındırır. Bu dönemde ortaya çıkan tesettür tartışmaları birçok yönü ile ilgi çekici özellikler taşımaktadır. "II. Meşrutiyet Döneminde Tesettür Tartışmaları (1908-1918)" başlıklı tez çalışması ile dönemin örtünme kültürü ve bunun etrafında gelişen fikir hayatının incelenmesi amaçlanmaktadır. Tarihsel süreçte kadının sosyal hayatta var olabilmek için sürdürdüğü çaba öncelikle giyimine sonra düşüncesine yansımıştı. Bu süreçte feminizm ve moda Osmanlı kadınının düşünce iklimini temellendirmişti. Özellikle kadın giyimindeki köklü değişim tesettür tartışmalarını başlatmıştı. Osmanlı kadını için tesettür bu noktada kendini farklı bir yol üzerinden ifade etme sürecini başlatmıştı. Bu bağlamda tesettür tartışmalarının belli başlı kadın hareketlerine sebep olmuştu. Bu noktada kadının fikri anlamda bu mücadelesini destekleyen araç ise basın olmuştu. Bu çalışmada, Batı menşeli moda ve feminizm kavramları üzerinden, batılı ve muhafazakâr gazetelerdeki tesettür tartışmaları tetkik edilmiştir. Bu çalışma İstanbul gazeteleri üzerinden incelenmiştir. Ortaya çıkan tablo toplumsal açıdan birçok sorunsalı göstermektedir. Yapılan çalışma bu sorunsalın cevaplarını aramaktadır. Bu konuda "II. Meşrutiyet Döneminde Tesettür Tartışmaları (1908-1918)" başlığından bir akademik çalışma bulunmadığı görülmüştür. Tesettür tartışmaları doğu-batı çatışmasının en derin göstergelerden biri olmuştur. Bu tartışma Osmanlı toplumun bilinçaltının yansıması olarak günümüzde halen tazeliğini korumaktadır.

Throughout the history people's need for veiling, sometimes the conditions of nature, sometimes formed around the world of beliefs. Some periods showed certain features in the formation and change of such habits. In this period, the emergence of hijab controversy has many interesting features. In this thesis, the headscarf problem and covering culture are examined. In the historical process, women's effort to participate in social life was reflected primarily in clothing and then in thought. Feminism and fashion changed the way of Ottoman women to life in the process. Especially, The radical change in women's clothing has initiated the debate. The Ottoman woman found a different way to express herself with the hijab. The Ottoman woman, together with the hijab, started the process of expressing herself in a different way. In this regard, the veil discussions have led to major women's movements. The woman discussed these issues through the press. In this thesis, The concepts of fashion and feminism in western origin, and the discussions in the western and conservative newspapers were examined. In this study, Istanbul newspapers were examined. This situation shows many social problems. The studies are seeking the answers to these problems. there is no academic study on this title. The hijab discussions have been one of the most profound signs of east-west conflict. This debate still remains fresh as a reflection of the subconscious of Ottoman society.