Türk Halk Müziğinde kadının müzikal ifadeleri ve toplumsal cinsiyet

Abstract

Kadın konusu doğrudan insanlığın varlık konusudur. Bu sebeple evrensel bir boyutu olan kadın konusu ile ilgili farklı disiplinler, birbirinden farklı çalışmalar ortaya koymuşlardır. Kadının günlük hayattaki yeri, annelik ve eş olma ile ilgili konumu, sosyal hayattaki ve halk kültüründeki yeri, iş alanları, sosyolojik ve bilimsel olarak birçok çalışmada kendine yer bulmuştur. Son dönemlerde ise etnomüzikoloji ve müzik sosyolojisi alanlarında 'kimlik', 'cinsiyet', 'toplumsal cinsiyet' konuları üzerine pek çok çalışma yürütülmektedir. Halk kültürü genelinde Anadolu'da kadınların gerek sözlü, gerekse yazılı olarak birçok izi bulunmaktadır. Türk halk müziği geleneğinde ise kadınların izini ve meramını; "ağıtlar, ninniler, kına havaları, gelin uğurlamaları, baş övmeler" gibi sözlü eserlerde yoğun bir biçimde görmek mümkündür. Bu çalışma halk kültürünün önemli bir bölümünü kapsayan türkülerin: Kadınlar tarafından seslendirilmiş olan ve literatürde "kadın ağzı türküler" olarak kabul gören "ağıt" ve "ninni" konulu türküler vasıtasıyla; kadınların kendini ifade ediş biçimini, Anadolu' da kadın ve müzik ilişkisini, müzikal ifadeler de kadın ve toplumsal cinsiyet kavramlarının varlığını belirlemeyi hedeflemektedir. Aynı zamanda kadın ağzı türküler noktasında kadınların; günlük ve sosyal olaylara bakış açısını, eş olma ve annelik rollerini, bir 'ifade ediş yolu' olarak türküleri seçmeleri ve türkülerdeki söyleyiş özelliklerinin "kadın ve müzik" ilişkisiyle beraber toplumsal cinsiyet açısından incelenerek, kapsayıcı sonuçlara ulaşmak çalışmanın hedefleri dâhilindedir

The subject of women is directly the subject of humanity. For this reason, different disciplines related to the issue of women with a universal dimension revealed different studies. The place of woman in daily life, her position on motherhood and husbandhood, her place in social life and folk culture, her work fields, sociological and scientific studies have found a place in many studies. Recently, more than one study on ise "identity" and "gender" has been carried out in the fields of ethnomusicology and music sociology. In Anatolia, there are many traces of both oral and motifs of women. In the Turkish folk music tradition, it is possible to see the existence of women in verbal works such as ur lamentations, lullabies, henna weather, bride farewells. by women, "lament" and "lullaby"; how women express themselves, The relationship between women and music in Anatolia, in musical expressions aim to determine the existence of women and gender concepts. In addition, women say in the songs, women's daily and social life, mother and wife, as a method of expression singing in folk songs the relationship between music and women in terms of gender, The importance of the study is examined by examining it in terms of gender and obtaining inclusive results.