Ankara Yöresi müzik folklorundaki değişimin incelenmesi

Abstract

Ankara, bulunduğu konum ve tarihi süreçte içinde barındırdığı kültürel birikimlerle dikkatleri üzerine çekmiş önemli bir yerleşim bölgesidir. Yüzlerce yıllık tarihi ve içerisinde barındırdığı kültür tabakalarının da etkisiyle, tarihsel süreç içerisinde farklı kültür ve müzik türlerine sahip olmuştur. Bu kültürel birikim sonucunda ortaya çıkan ahilik, seymenlik vb. gibi bir çok etken bu yapı taşlarını oluşturmaktadır. Bozlak, halay, semah, kırık hava ve zeybek gibi halk müziğinin farklı türlerini bir araya getirerek kendi içinde zengin bir müzik geleneği yaratmayı başarabilen Ankara, önemli müzik merkezlerinden biri olmuştur. Çalışmamızda geleneksel Ankara halk müziğinin günümüzde geçirmiş olduğu değişimler incelenmiştir. Bu değişikliklerde TRT notası esas alınarak, günümüz icraları arasında kıyaslama yapılmıştır. Yörede en çok bilinen ve en sık icra edilen 5 eser seçilmiş, bu eserlerin her biri 6 farklı yorumcudan dinlenilmiş, dinlenilen yorumlar notaya alınarak analiz edilmiştir. Bu değişiklikler; usül, metronom, ses genişliği, makamsal yapı ve söz unsurları bakımından sınıflandırılarak incelenmiştir. Eserlerin makamsal yapısının bir değişime uğrayıp uğramadığı, usül, metronom ve ses genişliği yönünden bir değişim olup olmadığı, sözlerinin değişime uğrayıp uğramadığı tespit edilmiştir. Ayrıca icracılar ile kişisel görüşmeler yapılarak, bu değişiklikleri neden yaptıkları ve geleneksel Ankara halk müziği ile ilgili düşünceleri sorulmuştur. Yapılan inceleme ve analizler sonucunda değişikliklerin ne yönde yapıldığı tespit edilerek, bu analizler doğrultusunda değerlendirmeler yapılmıştır.

Ankara is an iöportant settlement area that attracts attention with its cultural accumulations within the historical period and its location. With the impact of hundreds of years of history and the cultural strata it contains, it has had different cultural and musical genres in the historical process. These factors, such as ahi community, seismery, etc, are the result of this cultural accumulation. Ankara has became one of themast important music center by bringing together different types of folk music such as Bozlak, Halay, Semah, Kırık hava and Zeybek, and creating a rich musical tradition in itself. In our study, the changes that traditional Ankara folk music has undergone was made between today' s performances. 5 mast wellknown and mast commonly performed works were rested from 6 different interpreters, the listened interprets were analyzed by noting. These changes; methods, metronome, sound width, the constitution of the tüne and the elements were examined. Whether the constitution of the Works undergoes a change, whether there is a change in terms of method, metronome and width, it has been determined whether the words change. İn addition, personal interviews were conducted with performances and they asked why they made these changes and their yhoughts about traditional Ankara folk music. As a result of the examinations and analyzes conducted, the changes were made in line with these analyzes.