Yaşanabilir şehir kapsamında açık rekreasyon alanlarının CBS ile analizi : Adapazarı örneği

Abstract

Nüfusun hızla şehirlere akın ettiği günümüz dünyasında, yaşanabilir şehir kavramı gittikçe önem ve değer kazanan meselelerden biri haline gelmeye başlamıştır. Yaşanabilir şehirleri insanın sağlıklı ve onurlu yaşadığı mekânlar olarak nitelemek mümkündür. Şehirlerin yaşanabilirliği için öne çıkan temel vurgular ise; şehirsel ihtiyaçlar ve standartlar, refah, çevresel tehditler ve bozulma gibi kavramlar olmakla birlikte günümüzde şehirler yalnızca ekonomik açıdan değil aynı zamanda sosyal ve toplumsal imkânlar açısından da gelişmiş olanaklara sahip olmalıdır. Hızlı şehirleşmenin olağan bir sonucu olarak ortaya çıkan problemlerden biri de şehirsel alanda yaşayan insanların açık yeşil/rekreasyonel alan ihtiyacıdır. Çünkü betonlaşan kentlerde yaşayan insanlar kendilerine ayırdıkları vakti daha özel yaşamak istemektedir. Bu da yeşile ve rekreasyon alanlarına olan duyarlılığı ortaya çıkarmaktadır. Çevre, sağlık, kültür gibi konularda önemli işlevleri olan rekreasyon alanları, üzerinde önemle ve özenle durulması gereken konular arasındadır. Günümüzde insanların bu ihtiyaçlarının farkına varılarak daha yeşil şehirler adına çalışmalar ve projeler yürütülmeye başlanmıştır. Dolayısıyla, yerel yönetimler artık daha çevreci şehirler planlanmayı öncelik edinmektedirler. Bu çalışmada da "yaşanabilir şehir" kavramı kapsamında Adapazarı'nın mevcut durumu tespit edilmeye çalışılmıştır. Coğrafi Bilgi Sistemleri de kullanılarak, amaca uygun analizler yapılmış ve haritalar hazırlanmıştır. Çalışma sahasını oluşturan Adapazarı şehri, Sakarya ilinin merkez ilçesidir ve Serdivan, Arifiye, Erenler ve Adapazarı olmak üzere 4 metropol semt ilçesinden oluşmaktadır. Adapazarı elverişli iklim koşulları nedeni ile yeşil alan ve doğal olarak açık rekreasyon alanları konusunda şanslı şehirlerden biridir. Ancak şehirleşmenin ve nüfus artışının çok hızlı olduğu Adapazarı'nda mevcut rekreasyon alanları tehdit altında olabilir ya da yetersiz kalabilir. Oysaki şehirlerdeki kamuya açık bu mekânlar halk sağlığı, yaşlılar, çocuklar, dar gelirli vatandaşlar, çevre ve hava kalitesi açısından büyük önem arz etmektedir. Dolayısıyla yaşanabilir şehirlerde bu alanların sürdürülebilir şekilde planlanması gerekmektedir. Yapılan bu çalışmanın yerel yönetimlerin yapacakları planlamalar için altlık veri oluşturması ümit edilmektedir. Anahtar Kelimeler: Yaşanabilir şehirler, Açık-Yeşil alan, Rekreasyon alanları, Coğrafi bilgi sistemleri, Sakarya

In today's world, where the population rapidly flows into cities, the concept of livable city is one of the issues of increasing importance and value. It is possible to qualify viable cities as places where people live healthy and honorable. The main emphasis on the viability of cities is; Although urban requirements and standards are concepts such as prosperity, environmental threats and deterioration, nowadays cities should have advanced opportunities not only in terms of economy but also in terms of social and social opportunities. One of the problems that arise as a common result of rapid urbanization is the need for light green / recreational space for people living in urban areas. Because the people living in the concrete cities want to live the time they devote to themselves, which raises the sensitivity to green and recreation areas. Recreation areas, which have important functions on environment, health and culture, are among the issues that need to be paid attention and attention. Today, by realizing these needs of people, works and projects have been started to be carried out on behalf of more green cities. Therefore, local governments are now taking priority to planning more green cities. In this study, the current situation of Adapazarı was tried to be determined within the concept of edil liveable city Bu. By using Geographical Information Systems, appropriate analysis and maps were prepared. The city of Adapazarı, which forms the study area, is the central district of Sakarya and consists of 4 metropolitan district districts, including Serdivan, Arifiye, Erenler and Adapazarı. Adapazarı is one of the fortunate cities in terms of favorable climatic conditions and green areas and naturally open recreation areas. However, in Adapazarı, where urbanization and population growth is very fast, existing recreation areas may be threatened or inadequate. However, these public places in the cities are of great importance in terms of public health, elderly people, children, low income citizens, environment and air quality. Therefore, these areas need to be planned in a sustainable way in liveable cities. It is hoped that this study will form a base data for local government planning. Keywords: Livable cities, Open-Green area, Recreation areas, Geographic information systems, Sakarya