Katılım bankası çalışanlarının islami finans hassasiyeti : Marmara Bölgesi örneği

Abstract

Türkiye'deki tarihi 1970'li yıllara uzanan ve dönemin ekonomik sorunlarına bir çözüm arayışı olarak ortaya çıkan katılım bankacılığı, Dünya üzerinde biraz daha eski bir geçmişe sahiptir. Esasen İslam inancının gereği olarak faizden sakınan kişilerin borçlanma ihtiyaçlarını karşılamak ve bir yandan da bu kişilerin birikimlerini finansal sisteme dahil ederek bir büyüme sağlamak amacıyla ortaya çıkmış olan katılım bankacılığı, bugün konvansiyonel bankacılık sistemine alternatif olabilen bir yapı haline gelmiştir. Petrol gelirleri sayesinde doğu ve körfez ülkelerinin elinde biriken sermaye ile her geçen gün daha da güçlenen katılım bankacılığı bugün finansın kalbi sayılan Londra dahil dünya geneline yayılmış bir modeldir. Kimi bankalar ana iştirak konusu olarak katılım bankacılığı yaparken kimileri de pencere sistemi denilen hem konvansiyonel hem de İslami bankacılığı bir arada sunan uygulamalar ortaya koymaktadır. Üstelik İslami finansal sistem sadece katılım bankacılığı alanında değil, sigortacılık alanında Tekafül uygulaması ve bireysel emeklilik çözümleri ile de inancı gereği konvansiyonel sistemden uzak duranlara finansal çözümler sunmaktadır. Araştırmamızın çıkış noktası, bu finansal çözümleri sunan bankaların müşterileri ile temas ettikleri noktalarda adeta müşteriye dokunan elleri olan katılım bankası çalışanlarıdır. Zira tepe yönetim tarafından alınan kararlar ne kadar sağlıklı ve denetim mekanizmaları ne kadar sağlam olursa olsun işin içinde insanın olduğu organizasyonlarda her zaman çizginin dışına çıkılma ihtimali söz konusudur. İşte bu çalışmamızda, İslami hassasiyetlerle hareket etmek üzere kurulmuş olan katılım bankası çalışanlarının İslami finans hassasiyetlerini araştırmaya çalıştık. Araştırmamızın ana kütlesi katılım bankalarında çalışan tüm personeller olmakla birlikte tüm bu kitleye ulaşmanın mümkün olmayacağı gerçeğinden hareketle, ülkemiz ekonomisinin en canlı olduğu Marmara Bölgesi'nde bulunan katılım bankalarının çalışanları örnek kitle olarak seçilmiş ve personellerle yapılan anket çalışması neticesinde elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.

History dating back to the 1970s and the period of participation banking emerged as a search for solutions to the economic problems in Turkey, has a slightly older history of the world. Participation banking, which has emerged in order to meet the borrowing needs of people who avoid interest as a necessity of Islamic faith and to provide a growth by incorporating their accumulations into the financial system, has become an alternative to the conventional banking system today. Thanks to the accumulation of oil revenues in the hands of the east and gulf countries, participation banking is becoming more and more powerful. While some banks participate in participation banking as the main subject of participation, some of them offer a combination of both conventional and Islamic banking systems called windows. Moreover, the Islamic financial system offers financial solutions not only in participation banking but also in the field of insurance with Tekafül application and private pension solutions. The starting point of our research is the participation bank employees who are the hands touching to the customers at the points where the banks offering these financial solutions come in contact with their customers. However, no matter how healthy decisions taken by the top management and the sturdiness of the control mechanisms, there is always the possibility of going outside the line in organizations where people are involved. In this study, we tried to investigate the sensitivities of Islamic finance of the participation bank employees, which were established to act with Islamic sensitivities. Based on the fact that the main mass of our research is all the employees working in the participation banks, and the fact that it is not possible to reach all these people, the employees of the participation banks in the Marmara Region, where the economy of our country is the most alive, were selected as a sample and the results obtained as a result of the survey conducted with the personel were evaluated.