İlköğretim II. kademe öğretmenlerinin öğrencilere yönelik tutumlarının cinsiyet değişkenine göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin algıları ve beklentileri ile sınıf ortamındaki tutum ve davranışlarının öğrencilerin cinsiyetine göre değişip değişmediğini belirlemektir.Verilerin araştırma amacına uygun olarak toplanmasını ve çözümlenmesini sağlamak için nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul ili, Esenler ilçesindeki Yunus Emre İlköğretim Okulu'nda görev yapan 5 kadın, 5 erkek olarak seçilen 10 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri nitel araştırma yöntemleri ile toplanmıştır. Araştırmada katılımlı gözlem tekniği ve yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.Görüşme ve gözlemler sonunda elde edilen veriler betimsel çözümleme ile değerlendirilmiştir. Veriler araştırma sürecinde kullanılan sorular dikkate alınarak sunulmuştur. Betimsel çözümleme için bir çerçeve oluşturulmuş ve veriler temalar altında düzenlenmiştir. Oluşturulan çerçeveye göre veriler okunmuş ve düzenlenerek, mantıklı ve anlamlı bir şekilde bir araya getirilmiştir. Tanımlanan bulgular açıklanmış, ilişkilendirilerek ve anlamlandırılarak yorumlanmıştır.Araştırma sonucuna göre; öğretmenlerin öğrencilere ilişkin toplumsal cinsiyet kalıpyargılarına sahip oldukları, bu görüşleri doğrultusunda kız ve erkek öğrencilere karşı farklı tutum ve davranış içinde oldukları belirlenmiştir. Diğer taraftan öğretmenlerin bu farklı tutum ve davranışları kız ve erkek öğrencilerin ?doğal? yapılarından kaynaklandığını ve genellikle ?normal? olarak algıladıkları dolayısıyla öğretmen-öğrenci ilişkisindeki toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin kalıp yargılarını fark edemedikleri görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Eğitimde Cinsiyet Ayrımcılığı, Cinsiyet ve Cinsiyetçilik

The aim of this research is to determine the perceptions and anticipations of the teachers, teaching in the secondary part of elementary schools, and whether their attitudes and behaviours in a classroom environment change according to the gender of the students.A qualitative research method which is appropriate to the purpose of the research has been used to provide and analyze data. 10 teachers working in Yunus Emre Elementary School in Esenler district of İstanbul province, chosen as 5 female 5 male formed the study group of the research. The data of the research has been collected by employing qualitative research methods. Participant observation technique and structured interview evaluation form have been used in this research.The data collected from the interviews and observations have been evaluated with descriptive analysis. In the presentation of the data, the questions in the research process have been taken into consideration. A frame has been formed for descriptive analysis and the data has been organized under themes. The data has been read according to this frame and brought together in a reasonable and meaningful way. The described findings have been associated with each other, explained and interpreted.The result of this research showed that teachers have stereotypical judgements about gender and they exhibit different attitudes and behaviours towards male and female students in parallel with these judgements. On the other hand, it has been found out that teachers think that this difference stems from the `nature? of male and female students and usually perceive these different behaviours as ?normal? and thus, they cannot realize the stereotypical judgements about gender in teacher-student relationship.Key Words: Gender, Gender Discrimination in Education, Sex and Sexism