Görünmeyen emek bağlamında kadınların ev içi emeği ile istihdam arasındaki ilişki: Nitel bir çalışma = The relationship between women's domestic labor and employment in the context of hidden labor: A qualitative study

Abstract

Hane içerisinde kadınlar tarafından gerçekleştirilen ve karşılığı ödenmeyen işleri ifade eden görünmeyen emek (hidden labor), temizlik gibi ev işlerinin yanı sıra aile üyelerine ya da kendine bakamayacak durumda olan yakınlarına harcanan bakım emeğini de içermektedir. Çoğunlukla kadınlar tarafından gerçekleştirilen ev işleri ve bakım hizmeti, kadınların doğası gereği uzmanlık alanları olarak tanımlanmaktadır. Ev içi emeğin belirli bir karşılığı olmasa da değerini ölçmeye çalışan araştırmaların ortaya koyduğu rakamlar mevcuttur fakat kesinlik içermemektedir. Ev işleri ve bakıma ayrılan zamanın büyük kısmı ücretli istihdam da dahil olmak üzere diğer faaliyetlere ayrılacak zamanı, özellikle kadınların ücretli işte çalışmasını kısıtlamaktadır. Bu araştırma, kadınların görünmeyen ev içi emeklerinin istihdama etkisini keşfetmeye dayanmaktadır. Katılımcıların tümü evli olup 10 çalışan, 10 ev hanımı toplam 20 kadının sorulara vermiş oldukları cevaplarından yola çıkılarak deneyimlerini anlamak ve öze inmek amacıyla nitel araştırmaya ait fenomenolojik desen kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak ise, yarı yapılandırılmış mülakat kullanılmıştır. Bulguların analizinde tematik analiz tercih edilmiş olup, kodlama ve grafikler "Maxqda" istatistik programından yararlanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, kadınlar ev işi ve bakımı kadının öncelikli görevi olarak algılayarak gün içerisinde 7- 10 saat zaman ayırdıkları ve bu sebeple çalışmadıkları ya da çalışsalar da kısmi zamanlı işleri tercih ettikleri belirlenmiştir. Tezin ilk bölümünde görünmeyen emek konusunun kavramsal çerçevesi çizilerek, İlk Türk Devletlerinden 2000 sonrası Türkiye'sinde kadının görünmeyen ev içi emeği ve çalışma hayatındaki değişimi ele alınacaktır. İkinci bölümde ise kadınların emek piyasasına girişini etkileyen faktörlere, kadınların istihdam oranlarına ve istihdamda yer alma şekillerine değinilerek son bölümde ise "Görünmez Emek Bağlamında Kadınların Ev İçi Emeği ve İstihdam Arasındaki İlişki" konusundaki bulgulara yer verilecektir.

Hidden labor, which refers to the unpaid work performed by women within the household, includes housework such as cleaning and care work performed for family members or relatives who cannot care for themselves. Housework and care work, which women mostly perform, are defined as areas of expertise for women by nature. Although there is no specific compensation for domestic labor, some figures have been presented by studies that attempt to measure its value, but they are not definitive. The large amount of time spent on housework and care restricts the time available for other activities, including paid employment, especially for women working in paid employment. This research is based on discovering the impact of women's invisible domestic labor on employment. Based on the answers given to the questions by 20 women, all of whom are married, 10 of whom are employed, and 10 of whom are housewives, a phenomenological design belonging to qualitative research was used to understand their experiences and reach the core. A semi-structured interview was used as the data collection tool. Thematic analysis was preferred for the analysis of the findings, and the coding and graphics were made using the "Maxqda" statistical program. According to the findings of the research, it was determined that women perceive housework and care as the primary duties of women, spending 7-10 hours a day. For this reason, they do not work or prefer part-time jobs even if they do. In the first part of the thesis, the conceptual framework of the invisible labor issue will be drawn, and the invisible domestic labor of women and the change in working life in Türkiye after the First Turkish States in 2000 will be discussed. In the second part, the factors affecting women's entry into the labor market, women's employment rates, and the ways they are employed will be discussed, and in the last part, the findings on "The Relationship Between Women's Domestic Labor and Employment in the Context of Invisible Labor" will be included.