Büyük Doğu Dergisi'nin tasavvufî muhteva yönünden değerlendirilmesi = Analysis of Büyük Doğu Journal in terms of tasawwuf content

Abstract

Necip Fazıl Kısakürek, edebiyatçı kişiliğinin yanı sıra tasavvufî şahsiyeti ile de öne çıkan değerli bir şahsiyettir. Yazarın tasavvufi kimliğini gözler önüne serme noktasında önemli bir kaynak olarak karşımıza çıkan Büyük Doğu Dergisi, 17 Eylül 1943 – 5 Haziran 1978 yılları arasında toplamda 15 devre ve 512 sayı olarak yayımlanan bir fikir dergisidir. Yayın içeriği olarak edebî, siyasi, dinî ve ilmî pek çok konu başlığına sahip olan derginin geniş bir içerik yelpazesinin bulunduğunu söylemek mümkündür. Aynı zamanda tasavvufi muhteva açısından incelenmeye değer bir yoğunluğa sahiptir. Bu bakımdan çalışmada, derginin sahip olduğu tasavvufi içeriğin değerlendirilmesi yapılarak Büyük Doğu'nun tasavvufi yönünün ortaya koyulması amaçlanmıştır. Çalışmada ilk olarak Necip Fazıl'ın şahsi ve edebî hayatına dair gerekli bilgiler aktarıldıktan sonra Büyük Doğu Dergisi'nin genel yapısı ele alınacak, diğer bölümlerde ise tafsilatlı bir şekilde dergideki tasavvufi muhtevanın tasnif ve değerlendirilmesi sunulacaktır. Elde edilen sonuçlar ışığında Büyük Doğu Dergisi'nde Mevlânâ, Gazâlî, İbnü'l-Arabî, İbnü'l-Fârız gibi çeşitli mutasavvıflardan yapılan alıntılar, tasavvuf içerikli alıntıları neşredilen meşhur eserler, tasavvufi içerik barındıran seri yazılar ve Abdülhakim Arvâsî'nin kaleminden hareketle yayımlanan birçok yazı gibi çeşitli yazı içeriklerinin dergi bünyesinde yer aldığı görülmektedir. Bu bağlamda dergi üzerinde yapılan tasavvufi içerik incelemesi ile birlikte Büyük Doğu'nun tasavvufi tarafının ortaya çıkarılmasının sağlanması temenni edilmektedir.

Necip Fazıl Kısakürek is a valuable figure who stands out with his mystical personality as well as his artistic personality. Büyük Doğu Journal, which is an important source in revealing the author's Sufi identity, is an intellectual and artistic magazine published in 16 cycles and 512 issues between September 17, 1943 and June 5, 1978. It is possible to say that the magazine has a wide range of literary, political, religious and scientific content. At the same time, it has a density worth analyzing in terms of Sufi content. In this respect, this study aims to reveal the Sufi aspect of Büyük Doğu by evaluating the Sufi content of the magazine. In the study, firstly, the necessary information about Necip Fazıl's personal and artistic life will be given, then the general structure of Büyük Doğu Journal will be discussed, and in the other sections, the classification and evaluation of the Sufi content in the magazine will be presented in detail. In the light of the results obtained, it is seen that Büyük Doğu Journal contains various writing contents such as quotations from various Sufis such as Mevlânâ, Gazâlî, Ibnü'l-Arabî, Ibnü'l-Fâris, famous works whose quotations with Sufi content are published, serial articles containing Sufi content, and many articles published from the pen of Abdülhakim Arvâsî. In this context, it is hoped that the Sufi content analysis of the magazine will help to reveal the Sufi side of Büyük Doğu.