Çocuğa yönelik yazın çevirilerinde toplumsal cinsiyet ögeleri = Gender elements in literature translations for children

Abstract

Mevcut tez çalışması toplumsal cinsiyetin çeviri çocuk edebiyatı üzerindeki etkilerini ve yansımalarını ele almaktadır. Çocuk edebiyatı, toplumsal cinsiyet normlarının şekillenmesinde ve çocukların kimlik gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Mevcut çalışma, çeviri çocuk edebiyatı ürünlerinin toplumsal cinsiyet normlarına nasıl katkı sağladığı veya pekiştirdiğini, çocukların bu normları nasıl algıladığını veya öğrendiğini anlamayı amaçlamaktadır. Yerli çocuk edebiyatı ürünlerinde sıklıkla karşılaşılan toplumsal cinsiyet rollerinin (kız çocuklarının pembe erkek çocuklarının mavi giymeye zorlanması vb.), çeviri çocuk edebiyatıyla kesiştiği noktalar merak konusudur. Toplumsal cinsiyet ögelerinin çeviri çocuk edebiyatı üzerindeki etkilerini anlamak ve çocukların cinsiyet kimliklerini nasıl şekillendirdiğini görmek için seçilen çeviri çocuk edebiyatı ürünlerinin İngilizce-Türkçe karşılaştırmalı şekilde incelenmesi önemli bir adım olacaktır. Ayrıca, çeviri çocuk edebiyatını yönlendiren faktörlerin, toplumsal cinsiyet rollerine ve normlarına çocuk özelinde bakılmasının, çocuk edebiyatı aracılığıyla rollerin çocuklara erken yaşlardan itibaren dayatılmasının/öğretilmesinin çeşitli örnekler ve ürün incelemeleriyle verilmesi, kullanılan ifadelerin yaşantıyla ne kadar etkileşimde olduğunu da gösterecektir. Çalışmanın amacı toplumsal cinsiyet ögelerinin çeviri çocuk yazınında varlığını ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda kullanılan örnekler arasında 6 adet roman, 3 adet masal yer almaktadır. Romanlar 7-14 yaş grubu, masallar ise 5-7 yaş grubu baz alınarak seçilmiştir. Çalışmanın yöntemi doküman analizidir. Ürünlerin orijinal İngilizceleri ve Türkçe çevirileri kullanılmıştır. Cümleler karşılaştırmalı ve açıklamalı şekilde tablolar halinde çalışma içerisinde yerini alacaktır.

This thesis study deals with the effects and reflections of gender on translated children literature. Children literature plays an important role in shaping gender norms and children identity development. The current study aims to understand how translated children literature products contribute to or reinforce gender norms and how children perceive or learn these norms. The intersection of gender roles (girls being forced to wear pink, boys to wear blue, etc.), which are frequently encountered in local children literature, and translated children literature are a matter of curiosity. In order to understand the effects of gender elements on translated children literature and to see how they shape children's gender identities, a comparative English-Turkish examination of selected translated children literature products will be an important step. In addition, presenting the factors that direct translated children literature, looking at gender roles and norms specifically for children, and the imposition/teaching of these roles on children from an early age through children literature, with various examples and product reviews, will also show how much the expressions used interact with life. The aim of the study is to reveal the presence of gender elements in translated children literature. The examples used in this context include 6 novels and 3 fairy tales. Novels were selected based on the 7-14 age group, and fairy tales were selected based on the 5-7 age group. The method of the study is document analysis. Original English and Turkish translations of the products are used. The sentences will be included in the study in tables, comparatively and with explanations.