Tecellî Dîvânı'nda sosyal hayat = Social life in Dîvân of the Tecellî

Abstract

Bu çalışmada XVII. Yüzyılda yaşamış şâir Tecellî'nin Dîvânı'ndan yansıyan sosyal hayata dair unsurlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Sebahat Deniz'in hazırlamış olduğu Tecellî ve Dîvânı adlı eseri esas alınmıştır. Çalışma, bir Giriş ile on iki bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın Giriş kısmında Tecellî'nin hayatı, mahlası, ölümü, eserleri, edebî kişiliği ve sanatı hakkında kısa, tanıtıcı bilgi verilmiştir. Çalışma, Gündelik Hayattaki Tipler, Yeme-İçme, Giyim-Kuşam, Gündelik Hayatta Kullanılan Eşyalar, Meslekler, Tabâbet ve Hastalıklar, Savaşlar, Dinî İnançlar ve İbâdetlerle İlgili İnanışlar, Diğer İnançlar-Âdetler ve Ritüeller, Davranış Biçimleri, Eğlence Hayatı, Mimârî ve Sosyal Hayat şeklinde sınıflandırılarak ana bölümlere ayrılmıştır. Dîvânda sosyal hayata dâir tespit edilen unsurların şiir geleneğinde nasıl işlendiği, hangi açılardan ele alındığı tespit edilip izâh edilmiştir. Çalışmanın Sonuç kısmından sonra yararlanılan kaynakların yer aldığı Kaynakça kısmına yer verilmiştir. Bu çalışma ile Osmanlı şiirine katkı sağlayan Tecellî'nin eserinde sosyal hayata dâir birçok unsuru ele aldığı ve günlük hayatta kullanılan sıradan bir objeyi bile hâyâl ve gözlem gücüyle şiirinin içine dâhil ettiği görülmüştür. Tecellî Dîvânı incelendiğinde Osmanlı şiirinin topluma ait unsurları göz ardı etmediği ve toplumdan kopuk olmadığı bir kez daha tespit edilmiştir.

In this study, it was tried to determine the elements of social life reflected from the Dîvân of the poet Tajlî who lived in the XVII century. In the study, Sebahat Deniz's work called Tecellî ve Dîvânı was taken as a basis. The study consists of twelve chapters with an Introduction. In the Introduction part of the study, brief and introductory information is given about the life, pen name, death, works, literary personality and art of Tecellî. The study is divided into main sections by classifying it as Types in Daily Life, Food and Beverage, Clothing, Items Used in Daily Life, Professions, Medicine and Diseases, Wars, Religious Beliefs and Beliefs About Worship, Other Beliefs-Customs and Rituals, Behavior Patterns, Entertainment Life, Architectural and Social Life. It has been determined and explained how the elements of social life identified in the divan are processed in the poetry tradition and from what angles they are handled. After the Conclusion part of the study, the Bibliography section, which includes the sources used, is included. With this study, it has been seen that Tecellî, who contributed to Ottoman poetry, dealt with many elements of social life in his work and included even an ordinary object used in daily life into his poetry with the power of imagination and observation. When the Manifestation Dîvân was examined, it was once again determined that Ottoman poetry did not ignore the elements of the society and was not disconnected from the society.