Asaf Muammer'in romanlarının çeviri yazıya aktarımı ve incelenmesi = Transcription and analysis of Asaf Muammer's novels

Abstract

1878-1964 yılları arasında yaşamış olan Asaf Muammer (Kütayis) edebî, siyasi ve entelektüel kimliğiyle Osmanlı aydınları arasında yerini almıştır. Meşrutiyet döneminde oldukça aktif bir yayın hayatı olan yazar dönemin dergilerinden başta Servet-i Fünun olmak üzere birçok dergide yayın faaliyetlerini sürdürmüş ve bizzat kendisi de dergi çıkartarak dönemin yayın faaliyetlerine katkı sağlamıştır. Sanatçı edebiyat başta olmak üzere tarih, siyaset ve güzel sanatlarla da yakından ilgilenmiş ve bu alanlarda eser kaleme almış ya da bu ilgisini dolaylı yoldan eserlerine yansıtmıştır. Dolayısıyla onu sadece edebî kimliğiyle değil tarihçi, siyasetçi, ressam, denizci hatta balıkçı kimliğiyle de görmemiz mümkündür. Çok yönlü bir yazar olan Asaf Muammer entelektüel yönünü edebî eserlerine yansıtmayı da ihmal etmemiştir. Bu çalışmada 1902 yılında Mecmua-yı Edebiye'de yayımlanan Ferda-yı Hayal, 1908-1909 yılları arasında Mahâsin dergisinde yayımlanan Kötürüm, 1911-1912 yılları arasında Servet-i Fünun dergisinde yayımlanan Buhran İçinde romanları çeviri yazıya aktarılmıştır. Bu sayede yazarın romanlarının içeriğine yakından tanıklık edilerek hem dönemi hem de yazarın bilgi, birikim ve ilgi alanları da tespit edilme imkânını buldu. Ayrıca bu romanlar yapı, içerik ve anlatım bakımından da incelenmiştir. Sanatçının çeviri yazıya aktarılan ve incelenen bu romanları hem dönemin kültürel ve siyasi yapısını hem de dönemin dil ve edebiyat anlayışını daha yakından görmemize katkı sağlamıştır. Hakkında çok fazla çalışma yapılmamış olan yazarın romanları hakkındaki bu çalışma Asaf Muammer'in romancılığı ve Türk edebiyatındaki yeri hakkında da bir kanaate varılmasına vesile olarak edebiyat tarihine ve bu yönde çalışma yapacaklara da ışık tutacaktır.

Asaf Muammer (Kütayis), who lived between 1878-1964, took his place among the Ottoman intellectuals with his literary, political and intellectual identity. The author, who had a very active publishing life during the Constitutional Monarchy period, continued his publishing activities in many magazines, especially Servet-i Fünun, and contributed to the publishing activities of the period by publishing magazines himself. The artist was closely interested in history, politics and fine arts as well as literature and wrote works in these fields or indirectly reflected this interest in his works. Therefore, it is possible to see him not only in his literary identity but also as a historian, politician, painter, sailor and even fisherman. Asaf Muammer, who was a versatile writer, did not neglect to reflect his intellectual aspect in his literary works. In this study, Ferda-yı Hayal, published in 1902 in Mecmua-yı Edebiye, Kötürüm, published in Mahâsin between 1908-1909, and Buhran İçinde, published in Servet-i Fünun between 1911-1912, were transcribed. In this way, by witnessing the content of the author's novels closely, both the period and the author's knowledge, experience and interests were identified. In addition, these novels were also analysed in terms of structure, theme and narration. These transcribed novels of the artist have contributed to a closer look at the cultural and political structure of the period as well as the language and literary understanding of the period. This study on the novels of the author, about whom not many studies have been carried out, will shed light on the history of literature and those who will work in this direction by providing an opportunity to reach an opinion about Asaf Muammer's novelism and his place in Turkish literature.