Çağdaş resim sanatında mekan ve aidiyet olgusunun eşyalar üzerinden temsili = Representation of the concept of space and belonging through objects in contemporary painting art

Abstract

Birey ve toplumların gündelik yaşamın sürdürülebilmesinde eşya, hayati bir öneme sahiptir. İşlevselliklerine göre sınıflandıran bu eşyalar aynı zamanda mekâna ve bireye yönelik bir aidiyet içerir. Eşya, kullanım değeriyle birlikte manevi değerlere de sahiptir. Mekân içerisinde yaşanmışlığın bir izi olarak birey adına temsili mevcudiyetleri ile varlık gösterirler. Sanat tarihi süresince sanata yerini alan eşyalar da bu bağlamda, birçok sembolik anlamlar yüklüdürler. Eşyaların sanattaki temsiliyetleri, arkeolojik kazılarda elde edilen bulgular gibi geçmiş yaşamlara dair fikir vermesi açısından kültürel bir veri kaynağı olmuştur. Diğer yandan eşyalar üzerinden ifade edilen kültürel sembolizm ile de dönemin gerçeklik algısına dair fikirler bugüne taşınır. 17. yüzyıl Kuzey Avrupa Sanatında bir tür resmi olarak ortaya çıkan natürmortlarla birlikte eşya, sanattaki görünürlüğünün yönünü değiştirmiş, figürün olmadığı bir konu olarak tarihte yerini almıştır. Bununla birlikte temsil aracı olarak portrelerde de kendini sıklıkla göstermiştir. Sanat tarihi süresince çoğunlukla mekânın bir parçası olan eşya, modern sanatla birlikte, sanatçıların kendi sembolizmini oluşturmada önemli roller üstlenmiştir. 1960 sonrası sanatta ise bu gelenek devam etmiş ancak kavramsal boyutta da sanatçılar için ifade aracı olarak eşya, birçok sanatsal üretim pratiğinde yerini almıştır. Bu çalışma çağdaş resim sanatında eşyanın, 'oradalığın' izi olarak temsiliyetini sorgulamaktadır. Konu kapsamında seçilen eserler, eşyanın mekân ile ilişkisi ve aidiyet kavramları çerçevesinde analiz edilmiştir. Mekân-eşya-aidiyet kavramları, Sanat Tarihinde eşya imgeleri ve çağdaş Sanatta eşyanın temsilleri olmak üzere üç genel başlıkta ele alınan bu çalışmada son bölüm konu kapsamında ürettiğim çalışmalarımı içermektedir.

Objects have a vital importance in sustaining the daily lives of individuals and societies. These items, which are classified according to their functionality, also contain a sense of belonging to the place and the individual. Objects have spiritual values as well as usage value. They exist with their representative presence on behalf of the individual as a trace of lived experience in the space. In this context, objects that have taken their place in art throughout art history are loaded with many symbolic meanings. Representations of objects in art have become a source of cultural data in terms of giving insight into past lives, such as findings obtained in archaeological excavations. On the other hand, ideas about the perception of reality of the period are carried to the present day through cultural symbolism expressed through objects. With the still lifes that emerged as a kind of painting in the 17th century Northern European Art, objects changed the direction of their visibility in art and took their place in history as a subject without a figure. However, it also frequently manifested itself in portraits as a means of representation. Objects, which have mostly been a part of the space throughout the history of art, have played important roles in the creation of artists' own symbolism with modern art. This tradition continued in art after 1960, but at the conceptual level, objects as a means of expression for artists took their place in many artistic production practices. This study questions the representation of objects as traces of 'thereness' in contemporary painting. The works selected within the scope of the subject were analyzed within the framework of the relationship of objects with space and the concepts of belonging. In this study, which is discussed under three general headings: concepts of space-objects-belonging, images of objects in Art History and representations of objects in contemporary Art, the last section includes my works produced within the scope of the subject.