Nikolay Nikolayeviç Muravyev'in Journey To Khıva Through the Turcoman Country, 1819-20 adlı eserinin tercümesi ve değerlendirilmesi = Translation and Evaluation of Nikolai Nikolaevich Muraviev's journey to khiva through the turcoman country, 1819-20

Abstract

Bu çalışmada, XIX. yüzyılın ortalarına kadar gizemini korumakta olan Orta Asya'nın Batılı medeniyetler tarafından tanınmasında rol oynayan Nikolay Nikolayeviç Muravyev ele alınmıştır. Tez çalışmasının temel amacı Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country, 1819-20 eseri ışığında Muravyev'in Hive yolculuğunu ve bu eserin, Rusya'nın bölgeyi işgaline olan katkısını incelemektir. Ayrıca Muravyev'in kişiliği, hayatı, kariyeri ve eserleri de tanıtılmıştır. Muravyev'in Hive Hanlığı'na gerçekleştirdiği seyahati konu alan Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country, 1819-20 eseri çalışmanın ana kaynağını oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra Muravyev'in hayatı boyunca tutmuş olduğu notlarının (günlüklerinin) bir bölümünden ve dönemin kaynaklarından da yararlanılmıştır. Muravyev'in görüşlerinin yanı sıra Orta Asya'ya seyahat eden diğer misyonların eserlerine de yer verilmiştir. Aleksei V. Şişov'un 2001 yılında Moskova'da basılan Polkovodtsıy Kavkazskih Voyin eserine sık sık atıf yapılmıştır. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bölgeyi ele geçirmek için bölge hakkında bilgi sahibi olunması gerektiğini anlayan Rusya, birtakım elçiler vasıtasıyla bölgeyi tanımaya çalışmıştır. Bu elçilerden biri de Muravyev'dir. Fakat Muravyev'in Hive hakkında hazırladığı rapordan yirmi yıl sonra gerçekleştirilen işgal girişimi de başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Hive Hanlığı üzerinde yürüteceği politika ve stratejileri edindiği bilgiler doğrultusunda belirleyen Rus hükümeti için Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country, 1819-20 isimli eser, Hive'yi işgal sürecinde kendi menfaati adına kullanabileceği yararlı bir çalışma olsa da 1839 seferinin sonucunu etkileyen faktörlerin Muravyev'in raporunda yer aldığı göz önünde bulundurulduğunda Rus hükümetinin bu rapordan yeteri kadar yararlanılmadığı anlaşılmaktadır.

In this study, Nikolai Nikolayevich Muravyev, who played a role in the recognition of Central Asia by Western civilizations, which remained a mystery until the middle of the XIX century, is considered. The main purpose of the thesis is to examine Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country 1819-20 in the light of Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country and its contribution to Russia's occupation of the region. Muravyev's personality, life, career and works are also introduced. Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country 1819-20, about Muravyev's journey to the Khiva Khanate, is the main source of the work. In addition, some of Muravyev's notes (diaries) kept throughout his life and the sources of the period were also used. In addition to Muravyev's views, the works of other missions that traveled to Central Asia are also included. Aleksei V. Shishov's Polkovodtsiy Kavkazskih Voyin, published in Moscow in 2001, was often cited. Document analysis method was used in the study. Russia, which understood that it was necessary to have information about the region in order to seize the region, tried to get to know the region through some envoys. One of these envoys was Muravyev. But twenty years after Muravyev's report on the Khiva, the invasion attempt also failed. Muraviev's Journey To Khiva Through Turcoman Country 1819-20 is a useful work that he can use for his own benefit during the occupation of the Khiva, but considering that the factors affecting the outcome of the 1839 campaign are included in Muravyev's report, it is understood that the Russian government did not make enough use of this report.