Azilhan Nurşayıhov'un Alıstağı Audanda Adlı Eserinde Hal Kategorisi ve Eserin Türkçeye Çevirisi

Abstract

Bu tezde Kazak Halk yazarı Azilhan Nurşayıhov'un "Alıstağı Audanda" (Uzaktaki Semtte) adlı eserinin yedi başlıktan oluşan denemesindeki verilen örneklerle Kazak Türkçesinin hâl ekleri çalışılmıştır. Sovyet döneminde yazılan bu eserde yedi ayrı başlık altında yazılan hikâye anlatılmaktadır. Temelde hayvan yetiştiren köy halkının işi, hayvan yetiştirmenin zorlukları, ekin ekmenin kolay olmadığı, halkın günlük hayatı, sevinçleri ve üzüntülerini konu edinmektedir. Bu eserlerde halkın soğuk havada hayatlarını sürdürebilmeleri, hayvanlar ölmeden kıştan sağ salim çıkmaları, ekin ekmedeki emekleri, çocukların köy halkının işi için yardım etmesi ve yazar olmanın kolay olmadığı gibi şeyleri anlatmaktadır. Bu denemelerin özelliği ise hiçbiri yazar tarafından uydurulmamıştır, aksine yazar iş gezisine gitiiği zaman gördüğü gerçek hayatta olan olaylara yer verilmiştir. 'Hâl ekleri' bölümlerinden oluşan bölümde, Kazakça ve Türkçedeki hâl kategorisi, alfabe transkripsiyonu, sınıflandırılmaları, ünlülerde ve ünsüzlerdeki değişiklikler, metin üzerinden örnekler verilerek Kazak Türkçesinin hâl kategorisi incelenmiştir. Metin bölümünde eserin transkripsiyonu yapılmıştır. Transkripsiyon bölümünden sonra Türkçeye çevirisi verilmiştir. Türkiye'de kendisi hakkında çok az bilgiye rastlanan Azilhan Nurşayıhov ve eserleri hakkında bilgiler vermesi bakımından çalışma ayrıca önem arz etmektedir.

In this thesis, the case suffixes of Kazakh Turkish were studied with the examples given in the essay of Kazakh folk writer Azilhan Nurshaykhov's work "Alıstaǵı Audanda" (In the Distant Neighborhood), which consists of seven titles. In this work written in the Soviet period, the story written under seven different titles is told. Basically, it is about the work of the village people who raise animals, the difficulties of raising animals, the difficulties of sowing crops, the daily life of the people, their joys and sorrows. In these works, the people's ability to survive in cold weather, surviving the winter without the animals dying, their labor in planting crops, children helping the village people in their work, and the fact that it is not easy to become a writer. The peculiarity of these essays is that none of them are made up by the author, but rather they are based on real-life events that the author saw when he went on a business trip. In the section consisting of 'State suffixes' sections, the Kazakh and Turkish state category, alphabet transcription, classification, changes in vowels and consonants, the state category of Kazakh Turkish is examined by giving examples from the text. In the text section, the transcription of the work was made. After the transcription section, its translation into Turkish is given. The study is also important in terms of providing information about Azilhan Nurşayıhov and his works, about whom there is very little information in Turkey.