Farklı Görme Biçimleri Olarak Merkezi Perspektif ve Önem Perspektifi = Central and Significant Perspectives as Different Ways of Seeing

Abstract

Bu çalışma farklı kültürlerden doğan farklı bakış açılarının oluşturduğu görme biçimlerinin karşılaştırılması amacıyla yapılmaktadır. Bu amaç doğrultusunda başlangıçta araştırmanın kuramsal bağlamı, sorunu, amacı, önemi, sayıltıları, sınırlılıklarına yer verilmiştir. Daha sonra Rönesans Dönemi kültür ve sanat ortamı, bir görme rejimi olarak merkezi perspektif rejimi ve sanatçıların insana eğilimi üzerinden portre açıklanmış olup bundan sonra Minyatürün tanımı ve tarihsel süreci, önem perspektifi, Nakkaşhane geleneği ve padişah portreciliği tartışılmakta ve sonunda analiz yapılmaktadır. Gentile Bellini'nin resmettiği Fatih portresi ile Nakkaş Sinan'ın nakşettiği Fatih portreleri göstergebilim yöntemi ile mukayese edilmektedir. Bu çalışmanın amacı farklı kültürlerde ve farklı tekniklerle yapılmış Fatih'in portreleri üzerinden farklı görme biçimlerine ve bakışın tek tipleşmesine doğru bir okuma yapabilmektir. Merkezi perspektifin bozularak Maniyerizm'i oluşturması gibi Batı'da kültürün dönüşerek süreklilik kazanmasına karşın Doğu'da Minyatür, kültürel işlevini yitirmiş ve bugün minyatür yapılamaz olmuştur. Tarihsel süreç içerisinde Minyatür geleneği içerisinde görme biçimleri ve kültürün dönüşemeyerek, tekrara düşmesine bakışın tek tipleşmesi izleği üzerinden bu çalışma bünyesinde cevap aranacaktır.

This study is proceeded with the purpose of comparing different vision styles caused by different sight angles arise from different cultures. In accordance with this purpose, the theoretical context, problem, purpose, significance, premises, finiteness of the study are included at the beginning. Later on, culture and art environment in Renaissance Period, the regime of central perspective as a vision regime and portrait is explained over the tendency on human of artists. After that, definitions of miniature, its historic process and the Perspective of Significance are given. Nakkaşhane tradition and Sultan portraitism are discussed. In the end, analysis is done followed by the comparison of Fatih portraits made by both artist Bellini and Nakkaş Sinan using Semiotics Method. The purpose of this study is to be able to do critical readings towards to the standardisation of sight and different vision styles over the portraits of Sultan Fatih made by different techniques and in different cultures. While gaining contiunity by revolving the culture in the West as generation of Manierism by the decay of Central Perspective, Miniature lost its cultural function and become impracticable today in the East. In this study, an answer for failing the transformation and falling into the redundacy of ways of seeing and culture in the miniature tradition within the historic process is searched over the path of the standardisation of sight.