Ağır engelli aile üyesine bakım veren kadın bakıcılarda, bakım yükü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki = Examination of the relationship between life satisfaction and care burden in female caregivers caring for a gravely disabled family member

Abstract

Ülkemizde informal engelli bakımı, genellikle hane içerisinde aile üyelerince engellinin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik verilen hizmetler bütünü olarak tanımlanabilir. Dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de kadının bakım veren olarak tercih edilen ilk aile üyesi olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Toplum tarafından kadınlara yüklenmiş bir sorumluluk olarak dikkat çeken bakım verme eylemi, bakım verme yükünün yanı sıra kadınların fiziksel, sosyal, duygusal ve psikolojik ve ekonomik sorunlar yaşamasına neden olmakta ve bu süreç bakım veren kadının yaşamdan aldığı doyumu olumsuz etkilemektedir. Bu araştırmanın amacı, kadın bakım verenlerin ''bakım verme yüklerinin'', "yaşam doyumları" üzerindeki etkisinin ve yaşam doyumu ile bakım verme yükü arasındaki ilişkinin tespit edilerek, bakım verme sorumluluğunun azaltılması için bakım verenlerin içinde bulundukları durumun ve ihtiyaçlarının tespit edilmesidir. Araştırmanın evrenini Merzifon Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü hizmet bölgesi kapsamında evde bakım sunan kadın bakım verenler, örneklemini ise bu evrenden seçilen 208 kadın oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı neticesinde yöntem olarak nicel araştırma yöntemi tercih edilmiş ve kişisel bilgi formu, Yetişkin Yaşam Doyumu Ölçeği ve Bakım Verme Yükü Ölçeği kullanılarak üç bölümden oluşan anket katılımcılara uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analiz sürecinde, tek yönlü varyans analizi (Anova), frekans tabloları, Tukey Testi, t testleri ve korelasyon analizi kullanılmış, istatistik programı ile bulgular sistematik hale getirilerek verilerin yorumlanması neticesinde bakım yükü ve yaşam doyumu arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Araştırma neticesinde, engelli bireylere hizmet veren özel ve kamu kuruluşlarına yönelik, engelli bireye bakım veren kadın bakıcıların ihtiyaçlarına ve içinde bulundukları duruma yönelik yapısal düzenlemelerin ve müdahale yaklaşımlarının neler olması gerektiğiyle ilgili öneriler sunulmuştur.

In our country, informal disability care can be defined as a set of services provided by family members in the household to meet the needs of the disabled person. It is an undeniable fact that women are the first family member preferred as caregivers in our country as in the rest of the world. The act of caregiving, emphasized as a responsibility put on the shoulders of women by society, leads to problems for women in terms of their physical, social, emotional, and psychological well-being as well as the burden of caregiving and such process has a negative impact on the satisfaction of the caregiving woman from life. The purpose of this study is to determine the connection between the "caregiving burdens" that female caregivers undertake, their impact on "life satisfaction," the relationship between life satisfaction and the burden of caregiving, to reduce the responsibility of caregiving, and to regulate the caregiver's adaptation processes and needs during this process through social work intervention. The population of the study consists of female caregivers who benefit from the home care service model within the service area of Merzifon Social Service Center Directorate, and the sample consists of 208 female caregivers selected from this population. In line with the aim of the study, quantitative research method was used and data were obtained by applying a three-part questionnaire to the participants using a personal information form, the Caregiving Burden Scale, and the Adult Life Satisfaction Scale. For analyzing quantitative data, frequency tables, t-tests, and one-way Anova. Tukey Test, and correlation analysis were used, and as a result of the interpretation of the data by systematizing the findings with the statistical program, it was determined that there was a significant negative relationship between caregiving burden and life satisfaction.As a result of the research, recommendations were made for private and public institutions serving individuals with disabilities on what structural arrangements and intervention approaches should be aimed at the needs of female caregivers caring for individuals with disabilities and the situation they are in.