Arap Kökenli Müşterilerin Türkiye'deki Katılım Bankalarını Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi = Investigation of the Factors Affecting the Preference of Arab National Individuals for Participation Banks

Abstract

Türkiye'de katılım bankacılığı devlet destekli üç katılım bankasının açılmasıyla birlikte yeni bir ivme kazanmıştır. Özellikle faiz hassasiyeti olan kişi ve işletmelere hitap eden katılım bankaları, yurtdışından Türkiye'ye gelen ve aynı dini hassasiyetlere sahip kişiler tarafından da tercih edildiği gözlenmektedir. Türkiye, son yıllarda özellikle Orta Doğu'da yaşanan Arap baharı ve Suriye'deki iç karışıklıkların yanında, eğitim, sağlık, yatırım vb. nedenlerle de Arap ülkeleri kökenli kişilerin yoğun göçünü almaktadır. Bu araştırmada Arap ülkeleri kökenli müşterilerin Türkiye'de katılım bankalarını tercih etme nedenlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve Apil (2009) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan "Katılım Banklarının Tercih Sebepleri Ölçeği", Marmara Bölgesi'ndeki katılım bankalarından hizmet alan Arap ülkeleri kökenli 396 kişiye çevrimiçi anket şeklinde uygulanmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında SPSS 22.0 programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; Arap kökenli kişilerin Türkiye'deki katılım bankalarını tercih etmelerinin en önemli nedeninin "dini/ çevresel motivasyon" olduğu, bunu sırasıyla "hizmet/ürün kalitesi", "imaj ve güven", son olarak ise "personel kalitesi" takip etmiştir. Araştırmada katılımcıların tanımlayıcı özelliklerine göre katılım bankası tercih sebeplerinin aylık gelir düzeyi, aslen nereli oldukları, müşteri türüne (bireysel, şirket ve bireysel), hizmet alınan bankanın bulunduğu il'e, katılım bankaları ile birlikte geleneksel bankalarla da çalışma durumuna göre farklılık göstermediği belirlenmiştir. Katılımcıların, yaşlarına, medeni durumlarına, cinsiyetlerine, eğitim durumlarına, birden fazla ülkenin vatandaşı olma durumuna, Türkiye'de bulunma şekillerine, katılım bankaları ile çalışma geçmişlerine, kaç ayrı katılım bankası ile çalışılma durumuna ve katılım bankasının kendi dillerinde hizmet vermelerine verdikleri öneme göre katılım bankası tercih sebeplerinde farklılaşmaların olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak katılımcıların katılım bankası tercih etmelerindeki en önemli sebebin dini hassasiyetler, dini çevresel motivasyonun olduğunu göstermektedir. Eğitim düzeyi yükseldikçe katılım bankası tercihinde personel kalitesi ve dini çevresel motivasyonun etkisinin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Katılım bankalarının banka politikalarını, bu müşterilerin çalışmada bahsi geçen ihtiyaçları ve arzularına yönelik şekillendirmesinde bu çalışmanın yol gösterici nitelikte olması hedeflenmiştir. Ayrıca ilgili literatüre katkı sağlayacağı öngörülmüştür.

Participation banking in Turkey has gained new momentum with the opening of three state-backed participation banks. It is observed that participation banks, which appeal especially to interest-sensitive individuals and businesses, are also preferred by people who come to Turkey from abroad and have the same religious sensitivities. In addition to the Arab Spring in the Middle East and the civil unrest in Syria, Turkey has been receiving intensive migration of people originating from Arab countries for reasons such as education, health, investment, etc. in recent years. In this study, it is aimed to examine the reasons why customers originating from Arab countries in the Middle East region prefer participation banks in Turkey. For this purpose, the personal information form prepared by the researcher and the "Reasons for Preference of Participation Banks Scale", the validity and reliability study of which was conducted by Apil (2009), were applied online survey to 396 people of Arab origin in the Middle East region who receive services from participation banks in the Marmara Region. The data obtained were analyzed in computer environment through SPSS 22.0 program. As a result of the research; the most important reason for Arab origin people to prefer participation banks in Turkey is "religious / environmental motivation", followed by "service / product quality", "image and trust", and finally "personnel quality". According to the descriptive characteristics of the participants in the study, it was determined that the reasons for choosing a participation bank did not differ according to the monthly income level, where they were originally from, the type of customer (individual, company and individual), the province where the bank is located, and the status of working with traditional banks as well as participation banks. It has been determined that there are differences in the reasons for the participants' preference for participation banks according to their age, marital status, gender, education level, being a citizen of more than one country, the way they are in Turkey, their history of working with participation banks, the number of different participation banks they have worked with, and the importance they attach to the participation bank providing services in their own language. As a result, it shows that the most important reason for the participants to prefer participation banks is religious sensitivities and religious environmental motivation. It was concluded that as the level of education increases, the effect of personnel quality and religious environmental motivation on participation bank preference decreases. This study is intended to guide participation banks in shaping their banking policies in line with the needs and desires of these customers mentioned in the study. It is also envisaged to contribute to the related literature.