Yaşlı bireylerin Covid-19 pandemisinde çevrimiçi alışveriş süreçleri üzerine araştırma = Research on the online shopping processes of elderly individuals during the Covid-19 pandemic

Abstract

Tüketici davranışları, içinde bulunduğu zamana ve sosyal faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösteren dinamik bir yapının ürünüdür. Tüketiciler, fizyolojik ve psikolojik güdülenmeler sonucunda yeni davranışlar geliştirmeye açıklardır. Bireyin tüketim alışkanlıkları satın alma öncesinde ve sonrasında edindiği deneyimler çerçevesinde gelişmektedir. Dinamik çevresel faktörler tüketicinin satın alma davranışlarını etkilemektedir bu bağlamda pandemi gibi kriz dönemlerinde bireylerin yeni tüketim mecralarına yönelmeleri ve bu mecralarda yeni alışkanlıklar edinimleri kaçınılmazdır. Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemi süreci ekonomileri, yaşamsal faaliyetleri, sosyal hayatları ve sektörel pazarları etkilemiştir, etkilemeye devam edeceği öngörülmektedir. Küresel salgının ne zaman son bulacağı yaşanan pandeminin getirdiği belirsizlik içerisinde henüz kestirilemiyorken, bireylerin ve sektörlerin yeni değişkenlere ayak uydurması zorunlu hale gelmiştir. Covid-19'un neden olduğu yeni yaşam biçimleri; önceden benimsenmiş olan alışkanlıkların, yaşam düzeninin ve sektörel çalışmaların dönüşümüne sebep olmuş ve yeni bir çağın kapısını aralamıştır. Bu çalışmada, DSÖ tarafından yaşlı olarak kabul gören 65 Yaş ve üzeri bireylerin bu yeni yaşam düzeninde çevrimiçi alışveriş süreçlerinde edindikleri deneyimlerin ortaya çıkarılması amaçlanmış olup bu bağlamda nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme tekniği uygulanmıştır. Çalışmada, elde edilen verilerin analizi yapılarak; bireylerin yaş ve pandemi faktörü bağlamında dijital alışveriş araçları kullanımına, demografik faktörlerin teknolojik kullanımlarla ilişkilerine ve yaşlı tüketicilerin dijitalleşen yeni tüketim toplumunda yönelik tüm tutum ve davranışları teknoloji kabul modeli referans alınarak ortaya konmuştur.

Consumer behavior is a dynamic construct that undergoes variations contingent upon temporal and sociocultural factors. Consumers exhibit receptivity to the development of novel behaviors resulting from both physiological and psychological impetuses. An individual's consumption proclivities evolve within the framework of experiences accrued both prior to and post-purchase. Dynamic environmental factors exert a discernible influence on consumer purchasing behaviors. Within this context, crises such as a pandemic invariably prompt individuals to gravitate towards emergent avenues of consumption, thereby inculcating fresh behavioral patterns within these domains. The Covid-19 pandemic, an all-encompassing global phenomenon, has wielded substantial impact upon economies, essential spheres of human activity, social dimensions, and sectoral markets. Its ongoing repercussions are anticipated. While the ultimate termination date of this global pandemic remains indeterminate, it has imposed an inescapable necessity upon individuals and industries alike to adapt to newly emerging variables, within the milieu of uncertainty wrought by the protracted pandemic. The novel modes of existence engendered by Covid-19 have precipitated a metamorphosis in previously established habits, lifestyles, and sectoral practices, thereby inaugurating a nascent epoch. This scholarly inquiry seeks to elucidate the experiences of individuals aged 65 and beyond, a demographic designated as elderly by the World Health Organization (WHO), in the context of online shopping procedures within the ambit of this novel way of life. Employing qualitative research methodologies, specifically in-depth interview techniques, this study endeavors to unveil the interplay between age and the pandemic as pertains to the utilization of digital shopping tools, the nexus between demographic variables and technological adoption, and the cognitive dispositions and behavioral patterns exhibited by elderly consumers in the milieu of an increasingly digitized consumer society. The technology acceptance model serves as a foundational framework guiding this investigation.