Türkiye'de konut politikaları ve toki'nin rolü: İstanbul ilinde vatandaş algısını ve memnuniyetini ölçmeye yönelik bir araştırma = Housing policies in Turkey and tokı's role: A study to measure citizen perception and satisfaction in Istanbul

Abstract

Barınma en temel insani ihtiyaçlardan birisidir. Bireylerin, barınma ihtiyacını giderebilmesi için konut hakkı önem arz etmektedir. Konut hakkının temel belirleyicisi olan konut politikaları, kamu politikaları içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Buradan hareketle hazırlanan çalışmanın temel amacı, konut politikalarına yönelik kavramsal ve kuramsal çerçevenin ortaya konulması, Türkiye'de konut politikalarının tarihsel bir çerçevede irdelenmesi ve TOKİ kurumu ve faaliyet alanlarına yönelik vatandaş algısının değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan çalışma kapsamında ilk olarak, kamu politikası ile ilgili kavramsal bilgilere yer verilmiş, daha sonrasında konut politikası kavramı genel çerçevede incelenerek, dünyada farklı ülke uygulamaları ele alınmıştır. Çalışmada daha sonra, tarihsel süreçte Türkiye'de konut politikaları irdelenerek, konut politikalarına yönelik yasal ve kurumsal düzenlemeler değerlendirilmiş, Türkiye'de konut politikalarında rol oynayan aktörler ele alınarak, Toplu Konut İdaresi Başkanlığına odaklanılmıştır. Son olarak, TOKİ tarafından üretilen konutlarda ikamet eden vatandaşların memnuniyetleri ve TOKİ kurumuna yönelik algılarını ölçmek amacıyla gerçekleştirilen araştırma sonucunda elde edilen bulgular ortaya konulmuştur. Çalışmada, karma araştırma yönteminden yararlanılarak, nicel araştırma yöntemlerinden tarama (survey) deseni kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak anket tekniğinden ve nitel araştırma yöntemlerinden biri olan görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Bu kapsamda Mimar ve Mühendisler Odaları İstanbul Şube Yöneticileri ve TOKİ Yöneticileri ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Son olarak İstanbul'da TOKİ konutlarında ikamet eden nihai kullanıcıların memnuniyet ve algılarını ölçmeye yönelik 405 kişiye anket uygulanmıştır. Alan araştırması sonucunda toplanan veriler ve elde edilen bulgular sonucunda, Türkiye'de toplu konut politikalarının şekillenmesinde TOKİ'nin başat aktör olduğu, TOKİ konutlarında yaşayan vatandaşların, TOKİ'ye yönelik algısının olumlu yönde olduğu; TOKİ konutlarına ve çevresine yönelik memnuniyet düzeyinin yüksek olduğu ortaya konulmuştur.

Shelter is one of the most basic human needs. The right to housing is important for individuals to meet their housing needs. Housing policies, which are the basic structure of the housing structure, have an important place in public policies. From this point of view, the broad main aim is to reveal the theoretical framework for housing policies, to examine a historical structure of housing policies in Turkey, and to evaluate the perception of citizens regarding TOKİ institution and its purpose areas. In line with this purpose, within the scope of the framework study, firstly, basic information about public policy is placed, then the general lines of the housing policy concept are examined, and different country practices in the world are discussed. Later in the study, housing policies in Turkey were examined in the past, the policies were evaluated in legal and institutional architecture for housing, the actors playing a role in housing policies in Turkey were discussed and the Mass Housing Administration was focused on. Finally, the results of the research on the satisfaction of the consumers residing in the houses produced by TOKİ and their perceptions about the TOKİ house are presented. In the study, a survey (questionnaire) design, which is one of the quantitative research methods, was used by making use of the mixed research method. Questionnaire technique was used as data collection tool and interview technique, which is one of the qualitative research methods, was used. This place held meetings with the Chamber of Architects and Engineers Istanbul Branch Managers and TOKİ Managers. Finally, a questionnaire was applied to 405 people in order to eliminate the satisfaction and perceptions of the End Users residing in TOKİ residences in Istanbul. As a result of the data collected and the findings obtained as a result of the field research, TOKİ is the leading actor in shaping the mass housing policies in Turkey, and the positive perception of the citizens living in TOKİ residences towards TOKİ; It has been revealed that the level of satisfaction towards TOKİ residences and their surroundings is high.