İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi T5467 Demirbaş No'lu Divan-ı Muhibbi'nin koltuk ve arabaşlık tezhiplerinin desen ve motif açısından incelenmesi = İstanbul University Library of Rare Works Library analysis of fixtures no. T5467 Divan-i Muhibbi's Koltuk and Arabaslik illustrations in pattern and moti̇f analysis

Abstract

Hazırlanan tez kapsamında ele alınan İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi T5460 Demirbaş No'lu Divan-ı Muhibbi 1566 tarihli yazma eser 370 varak 740 sayfadır. Tez konusu olarak ele alınan eser motif, desen ve kompozisyon özellikleri araştırılarak dönemin kültür ve sanat anlayışına ışık tutması amaçlanmaktadır. Yazma eserin hemen hemen tüm sayfalarına deseni ve farklı koltuk ve arabaşlık tezhipleri yapılmıştır. Bazı sayfalarda tek arabaşlık tezhibi görünürken bazı sayfalarda bu sayı yediye kadar ulaşan tezhipli alanlar şeklindedir. Yazmanın sayfalarında bulunan bazı desenler ve motifler aynı olsa dahi boyama ve teknik farklılıklarıyla değişik bir desen hissi oluşturulmuştur. Bu desenler aynı zamanda XVI. yüzyılda Karamemi'nin ortaya koyduğu üslup anlayışını yansıtan unsurları bünyesinde barındırmaktadır. Tez iki bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde XVI. yüzyıl kültür ve sanat ortamı, dönemin sanat unsurları ve incelenen eserin sanatçısı hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde ise eserin motif, desen ve kompozisyon özelliği ile kataloglama kısmı yer almaktadır. Ele alınan eserdeki desen ve motiflerin Türk tezhip sanatı literatürüne katkı sağlanması, dönemin sanat anlayışı hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır.

The manuscript work of the Istanbul University Library, Divan-ı Muhibbi, with Demirbaş No. T5460, which is handled within the scope of the thesis, is 370 leaves and 740 pages. Almost all pages of the manuscript have been decorated with patterns and different koltuk and tittles. On some pages, a single intertitle Ornomentation appears, while on some pages this number is in the form of illuminated areas reaching up to seven. Even though some of the patterns and motifs on the pages of the manuscript are the same, a different pattern feeling has been created with the differences in painting and technique. These patterns are also XVI. century, it contains elements that reflect Karamemi's understanding of style. It is aimed to shed light on the understanding of culture and art of the period by researching the motif, pattern and composition features of the work, which is considered as the subject of the thesis. The work has been dealt with in two parts. XVI in the first chapter. century culture and art environment, the art elements of the period and the artist of the work will be given. In the second part, the cataloging will take place with the motif, pattern and composition feature of the work. It is aimed to contribute to the Turkish literature of the patterns and Ornomentation motifs in the work in question and to give information about the art understanding of the period.