Sakarya ili sapanca ilçesi mahmudiye köyünde zemin özelliklerinin jeolojik ve jeofizik yöntemlerle belirlenmesi = Determination of soil features by geological and geophysical methods in Sakarya province sapanca district mahmudi̇ye village

Abstract

Anahtar kelimeler: sakarya, sapanca, imar planın, jeoloji, jeofizik, jeoteknik Sakarya ili, Sapanca İlçesi, Mahmudiye Mahallesi'nde 17631 m2'lik alanın yerleşime uygunluk durumunun yeniden değerlendirilmesi amacıyla jeolojik ve jeofizik araştırmalar yapılmıştır. İnceleme alanında 7 noktada toplam derinliği 65 m olan mekanik temel sondaj, 8 noktada araştırma çukuru çalışması yapılmıştır. Sondaj kuyuların içinde 1,5 m de bir Standart Penetrasyon Deneyi (SPT) gerçekleştirilmiştir. Jeofizik yöntemlerden dinamik parametreleri belirlemek amacıyla serim uzunluğu 24 m olan 6 adet sismik kırılma, 8 adet Schlumberger elektrot dizilimli Düşey Elektrik sondajı (DES) ve 3 adet mikrotremör çalışmaları yapılmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde üstte kalınlığı 0.30-6.00 m olarak değişen Permo-Triyas yaşlı Sultaniye Metamorfitlerinin Rezidüel zon ürünü olan ayrışmış şistler ve bu birimlerin altında Sultaniye metamorfitlerine ait parçalı kırıklı şist birimleri gözlenmektedir. İnceleme alanındaki bu şistler kahverengi- gri, sarımsı gri, yeşilimsi gri, koyu gri renklerinde olduğu gözlenmiştir. Sismik kırılma çalışmaları neticesinde yeraltında iki tabaka belirlenmiş ve bu tabakalara ait VP-VS hızları, Vp1=451-746m/s, Vs1=181-451m/s, Vp2=1231-1707m/s, Vs2=523-785m/s; aralığında olduğu tespit edilmiştir. Bu değerler doğrultusunda zemin sınıfı ve grubu hesaplanmış olup 1.tabaka genellikle Z3-C ve 2.tabaka Z2-B olarak belirlenmiştir. Alınan mikrotremör ölçümlerinde hesaplanan hakim periyot aralığındaki spektral büyütme (zemin büyütme) değerleri ise en küçük 1,80 ve en yüksek 1,86 değerinde olduğu belirlenmiştir. Bu verilere göre inceleme alanının spektral büyütmelere göre tehlike düzeyi A (Düşük) sınıfına girmektedir. Schlumberger elektrot dizilimli Düşey Elektrik Sondajı (DES) verilerine göre çalışma alanını özdirenç değerleri 114-913 ohm.m arasında olduğu tespit edilmiştir. Çalışma alanında kırık/fay gibi jeolojik özellikler gözlenmemiştir

Keywords: sakarya, sapanca, development plan, geology, geophysics, geotechnics Geological and geophysical investigations have been carried out in Sakarya province, Sapanca Mahmudiye District, to revaluate the suitability for settlement of 17631 m2 old settlement area. In the study area, seven mechanical foundation drilling with a total depth of 65 m and 8 research research pits were used for the study. A Standard Penetration Test (SPT) was carried out at each 1,5 m inside the boreholes. In order to determine dynamical parameters from geophysical methods 6 seismic refractions with a laying length of 24 m, 8 Schlumberger electrode array Vertical Electrical Soundings (VES) and 3 microtremors were investigated. As a result, a decomposed schist units of 0.30-6.00 m thicness which is the residual zone product of the Permo-Triassic Sultaniye Metamorphites and fractured schist units belonging to the Sultaniye metamorphites are observed below these units. These schists were observed to be brown-gray, yellowish gray, greenish gray and dark gray. As a result of seismic refraction studies, two underground layers are determined with VP-VS velocities as Vp1=451-746m/s, Vs1=181-451m/s, Vp2=1231-1707m/s, Vs2=523-785m/s With these values the soil groups are calculated as the 1st layer types are Z3-C and the 2nd layer is Z2-B. The spectral magnification (ground amplification) in the dominant period interval calculated in the microtremors taken are lowest 1.80 and the highest 1.86. According to these results the hazard level of the area with respect to spectral amplification is classified as A (Low). The Schlumberger electrode array Vertical Electrical Sounding (VES) values were found to be between 114-913 ohm.m. Geological features such as fractures / faults were not observed in the study area.