Denetimli serbestlik kapsamında başvuran madde bağımlısı vakalarda dürtüsellik ile psikolojik faktörler ilişkisi = The relationship between psychologi̇cal factors with impulsivity in substance abusers cases with applicant under probation

Abstract

GİRİŞ VE AMAÇ: Dürtüsellik madde kullanımı ve madde kullanımına bağlı problemlerle yakından ilişkilidir. Madde kullanıma başlamada, aşırı kullanılmasında ve relapslarda temel bir mekanizma olarak önerilen dürtüselliğin karmaşık bir kavram olduğu; kişilik yapısını, davranışsal ve bilişsel bileşenleri içeren çok yönlü bir kavram olduğu söylenebilir. Bu çalışmanın amacı madde kullanım bozukluklarında kişilik boyutları gibi psikolojik faktörlerin dürtüsellikle ilişkisini değerlendirmektir. GEREÇ VE YÖNTEM: Denetimli serbestlik polikliniğine başvuran 117 madde kullanım bozukluğu olan hasta ile 91 sağlıklı birey, Barratt Dürtüsellik Ölçeği (BDÖ-11), Mizaç ve Karakter Envanteri (TCI) ile değerlendirilmiştir. BDÖ-11, TCI ortalama puanları iki grup için student T testi ile karşılaştırılmıştır. TCI ile dürtüsellik puanları arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. BULGULAR: MKB grubunun dürtüsellik puanları kontrol grubundan anlamlı derecede daha yüksek bulundu. MKB hastalarında mizaç özellikleri açısından kontrol grubunna göre yüksek yenilik arayışı ve zarardan kaçınma, düşük sebat etme; karakter özellikleri açısından düşük kendini yönetme özellikleri tespit edildi. Düşük kendi kendini yönetme, düşük işbirliği yapma ve yüksek yenilik arayışı, yüksek kendini aşma, yüksek zarardan kaçınma madde kullanım bozukluklarında dürtüsellik ile koreleydi. SONUÇ: MKB'de belirgin şekilde dürtüsellik yüksek bulunmuş olup, kişilik boyutları kontrol grubuna göre farklı bulunmuştur. Dürtüselliğin kişilik boyutları ile ilişkisi değerlendirilmiş ve düşük kendi kendini yönetme, düşük işbirliği yapma ve yüksek yenilik arayışı, yüksek kendini aşma, yüksek zarardan kaçınma madde kullanım bozukluklarında dürtüselliği belirlemiştir.

INTRODUCTION: Impulsivity is closely related to substance abuse and problems associated with substance use. Impulsivity is recommended as a fundamental mechanism in both beganing of substance abuse, excessive use of substance and relapse. Impulsivity is a complex concept, said to be a multi-faceted concept that includes personality structure, behavioral and cognitive components. The aim of this study was to evaluate the relationship between impulsivity and psychological factors such as personality dimensions in substance use disorder. MATERIALS AND METHODS: 117 substance use disorders and 91 healthy individuals were evaluated with the Barratt Impulsiveness Scale (BIS-11), the Temperament and Character Inventory (TCI). The BIS-11 mean scores, TCI for two groups were compared with Student T test. Pearson correlation analysis was performed to evaluate the relationship between impulsivity and TCI. RESULTS: Impulsivity scores of the substance use disorder patients were significantly higher than controls. Among the temperament dimensions, novelty seeking and harm avoidance scores were higher, persistence score was lower; among the character dimensions self-directedness score was lower in drug-dependent patients. Low self-directedness, low cooperativeness, high novelty seeking, high self-transcendence, high harm avoidance were correlated with impulsivity in drug-dependent patients. CONCLUSIONS: Substance use disorder patients are markedly more impulsive, personality dimensions were different from control group. The relationship between impulsivity and personality dimensions were evaluated and low self-directedness, low cooperativeness, high novelty seeking, high self-transcendence, high harm avoidance predicted impulsivity in drug-dependent patients.