GİRİŞ VE AMAÇ: Bu çalışmada tümör tomurcuklanması ve tümörü infiltre eden lenfositlerin, prognostik faktörlere etkilerinin ortaya konması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı'nda intestinal tip mide adenokarsinom tanısı almış, 2010-2019 yılları arasında subtotal ya da total gastrektomi uygulanmış, preoperatif tedavi almamış 152 olgu belirlendi. Tümör tomurcuklanması ve tümörü infiltre eden lenfositler düşük, orta, yüksek olarak gruplandı. Tümör tomurcuklanmasının ve tümörü infiltre eden lenfositlerin derecesinin klinikopatolojik parametrelerle ilişkisi incelendi. BULGULAR: İstatistiksel analiz sonucunda yüksek tümör tomurcuklanma aktivitesi varlığı ile histolojik olarak az diferansiasyon, lenfovasküler ve perinöral invazyon varlığı, ileri pT ve pN evresi, ileri klinik evre ile anlamlı ilişki görüldü (p<0,001). Tümörü infiltre eden lenfositlerin yoğunluğunun azalması ile, lenfovasküler ve perinöral invazyon varlığı (sırasıyla p:0,005, p:0,021) arasında anlamlı ilişki saptandı. Tümörü infiltre eden lenfositlerin yoğunluğu ile tümör evresi ve bölgesel lenf nodu metastazı arasında ters ilişki vardır (sırasıyla p<0,001, p:0,034). Tümörü infiltre eden lenfositlerin yoğunluğu ile tümörün histolojik derecesi arasında anlamlı ilişki görülmedi. Hem tümör tomurcuklanmasının hem de tümörü infiltre eden lenfositlerin yoğunluğu ile yaş ve cinsiyet arasında anlamlı ilişki saptanmadı. SONUÇ: Tümör tomurcuklanması ve tümörü infiltre eden lenfositler patolojik prognostik faktörlerle ilişkili bulundu. Tedavi yönetimi ve hastaların klinik gidişleri ile ilgili önemli bilgi verebilecek bu iki histolojik parametre, mide kanseri rutin raporlama sistemine girmelidir.
INTRODUCTION AND PURPOSE: In this study, it had aimed to propound the effects of tumor budding and tumor infiltrating lymphocytes on prognostic factors. MATERIALS AND METHODS: 152 cases diagnosed as intestinal type gastric adenocarcinoma in Sakarya Training and Research Hospital, had subtotal/total gastrectomy between years 2010-2019, hadn't taken any preoperative treatment, had assigned. Tumor budding and tumor infiltrating lymphocytes classified as low, moderate and high. Correlation between grade of tumor budding and tumor infiltrating lymphocytes and clinicopathological relation had investigated. RESULTS: Statistical analyses substantiates correlation between high tumor budding activity and histologically poor differentiation, lymphovascular and perineural invasion, advanced pT and pN stage, advanced clinical stage (p<0,0001). Correlations between dwindling intensity of tumor infiltrating lymphocytes and lymphovascular/perineural infiltration (p:0,005 and p:0,021 respectively) had determined. Intensity of tumor infiltrating lymphocytes is in inverse ratio with tumor stage and regional lymph node metastasis (p<0;001, p:0,034 respectively). Correlation between intensity of tumor infiltrating lymphocytes and tumor's histological grade couldn't been proved. Neither tumor budding, nor intensity of tumor infiltrating lymphocytes express significant correlation between sex and age. CONCLUSION: Tumor budding and tumor infiltrating lymphocytes are found correlated with prognostic factors. These two histological parametres acquit with valuable informations about treatment procedure and patient's clinical outcome, should get into stomach cancer reporting system.