Soğuk haddelenmiş AA3105 saclarda termal analizle yeniden kristallenme kinetiğinin incelenmesi

Abstract

Akyazı/Sakarya'da bulunan ASAŞ Alüminyumdan temin edilen soğuk haddelenmiş AA3105 aluminyum alaşım levhalarının izotermal olmayan yeniden kristallenme kinetiği diferansiyel tarama kalorimetrisi (DSC) kullanılarak incelenmiştir. AA3105 aluminyum alaşımı levhalarından elde edilen soğuk haddelenmiş numunelerin termal analizi, farklı ısıtma hızlarında (5 – 7,5 – 10 °C/dak) yapılmıştır. Yeniden kristallenme kinetiği, Kissnger, Boswell, Ozawa ve Starink metotları gibi izotermal olmayan kinetik metotlarla yapılmıştır. Bunlar modelsiz yöntemlerdir. Farklı ısıtma hızlarındaki diferansiyel tarama kalorimetri dataları kullanılarak yeniden kristallenme sıcaklıkları tespit edilmiş ve aktivasyon enerjileri Y – 1/T diyagramlarındaki eğimlerden hesaplanmıştır. Burada Y, Kissenger metodu için ln(β/T2), Boswell metodu için ln(β/T), Ozawa metodu için ln(β) ve Starink metodu için ln(β/T1.92) 'dir. Sonuçlar göstermiştir ki %107,8 deforme olmuş AA3105 levha için yeniden kristallenme aktivasyon enerjisi 210 – 222 kJ/mol aralığında ve %167,8 deforme olmuş AA3105 için bu değer 235 – 247 kJ/mol aralığındadır.

The non-isothermal recrystallization kinetics of cold rolled AA3105 aluminum alloy sheets obtained from ASAŞ Aluminum in Akyazı/Sakarya was studied by using differential scanning calorimetry (DSC). The thermal analysis of cold rolled samples from AA3105 aluminum alloy sheets were performed with different heating rates (5 – 7.5 – 10 °C/min). The recrystallization kinetics was performed by using non-isothermal kinetics methods such as Kissenger, Boswell, Ozawa and Starink methods. These are model – free methods. Using differential scanning calorimetry data at different heating rates (β), recrystallization temperatures were deduced and activation energies were calculated from the slopes from Y – 1/T diagrams. Y is ln(β/T2) for Kissenger method, ln(β/T) for Boswell method, ln(β) for Ozawa method and ln(β/T1.92) for Starink method. The results showed that the activation energy of recrystallization for 107,8% deformed AA3105 sheet is in the range of 210 – 222 kJ/mol and this value for 167,8% deformed AA3105 is in the range of 235 – 247 kJ/mol.