ÖZET Anahtar Kelimeler: Sıvı membran, emülziyon tipi sıvı membran, destekli sıvı membran, ekstraktant, Alamine 336, yüzey aktif madde, sitrik asit ekstraksiyonu. Sıvı-sıvı ekstraksiyon ve membranlarla ayırma oldukça fazla endüstriyel uygulamaya sahip önemli ayırma işlemlerindendir. Sıvı membranlar ise özellikle birkaçı özel ilgiye sahip bazı potansiyel avantajlara sahiptir. Mevcut ayırma metotlarına göre daha yüksek selektivite, ayrılmış ürünlerin son olarak konsantre hale getirilmesinde enerji tasarrufu, yüksek kütle akısı; düşük sermaye ve işletme maliyetleri. % 1-10 sitrik asit içeren sulu çözeltilerden taşıyıcı olarak % 5-20 Alamine 336, yüzey aktif madde olarak Span 80 ve sıyırma çözeltisi olarak da % 10-20 Na2C03' in kullanılması ile sitrik asitin ekstraksiyonu emülziyon tipi sıvı membran prosesi ile deneysel olarak incelenmiştir.,Ekstraksiyon hızı ve verimine etki eden karıştırma hızı, yüzey aktif madde konsantrasyonu, taşıyıcı Alamine 336 konsantrasyonu, sıyırma reaktifi (NaîCC^/ konsantrasyonu, besleme çözeltisi pH ve konsantrasyonu ile muamele oranı (V>/Ve) gibi önemli parametreler deneysel olarak incelenmiştir. Sitrik asit, sulu çözeltilerden emülziyon tipi sıvı membran prosesi ile başarılı bir şekilde ekstrakte edilmiş ve konsantre hale getirilmiştir. Karıştırmalı bir kapta 5-6 dakika içerisinde % 1-10'luk asit çözeltisindeki yaklaşık olarak % 95'inin ekstraksiyonu gerçekleştirilmiştir. X
THE EXTRACTION OF CITRIC ACID FROM DILUTE AQUEOUS SOLUTIONS BY LIQUID MEMBRANE PROCESS SUMMARY Key Words: Liquid membrane, emulsion liquid membrane, supported liquid membrane, extractant, Alamine 336, surfactant, citric acid extraction. Solvent extraction is one separation technique of quite wide applicability in the process industries. Liquid membranes have potential of several advantages, some of which are of particular interest for the recovery of carboxylic acid and amino acids: selectivities higher than those attainable by current separation methods, saving on energy cost for final concentration of separated products, high mass fluxes, and low capital and operation costs.- The extraction of citric acid from aqueous solutions by emulsion type liquid membrane process has been experimentally investigated using 1-10 % (w/v) citric acid solutions, 5-20 % Alamine 336 as carrier, Span 80 as surfactant, and 10-20 % Na2CÛ3 as stripping solutions. Such important parameters as mixing speed, surfactant concentration, the carrier Alamine 336 concentration, stripping agent NaîC03 concentration, feed solution pH and concentration, and treatment ratio (Vf/Ve), affecting the rate of extraction and efficiency, have been experimentally examined. Citric acid has been successfully extracted and concentrated from aqueous solutions using the liquid membrane process. About 95 % extraction of citric acid in the solution has been achieved in about 5 minutes in a stirred vessel. XI
