ÖZET Anahtar KelimelenKolza yağı,biyomotorin,enzim Bitkisel yağ-alkol (metanol veya etanol) transesterifikasyon reaksiyonu ester ürünü biyomotorin; günümüzde uygulamadaki başarısı kanıtlanmış en popüler alternatif motorindir. Biyomotorin üretiminde, asidik ve bazik inorganik katalizörler yanısıra biyolojik katalizör olarak isimlendirilen enzimler de kullanılabilmektedir. Bu çalışma kolza yağı-metanol transesterifikasyon reaksiyonunda Novozym 435 Lipaz adlı enzim katalizör olarak kullanılarak gerçekleştirilmiş ve katalizörün reaksiyona olan katalitik etkisi incelenmiştir.Bu amaçla kontakt termometre kontrollü, magnetik kanştıncılı ve ±2°C hassasiyetli bir sistem kullanılmıştır. Deneylerde sırasıyla (300,500,600 U/g yağ) üç farklı katalizör miktarı için reaksiyonun yürüyüşü incelenmiştir. Sistemden saatte bir alman numuneler ince yüzey kromotografisinde test edilmiştir. Deneysel çalışmalar sonunda enzim katalizörlü transesterifikasyon reaksiyonu için; şeklinde uygun koşullar saptanmıştır. VII
Key wordsrRapeseed oil, Diesel-Bi, enzym Major portion of the world's energy production is consumed by vehicles. Especially the middle distillate fuel users that are the essential elements of a country's economic structure are very sensitive to potential shortages and inordinate price increases in nonrenewable petroleum based fuels.. Among the biomass resources, vegetable oils seem to have the potential to be used as fuel alternatives for diesei engines. Transesterification is a kind of process which occurs when a triglyceride such as a vegetable oil reacts with an alcohol (methanol, ethanoL, etc.) in the precence of catalyst (acidic, alkali and enzyme catalyst) to produce glycerol and fatty acid esters. The purpose of the this study is to investigate the enzymatic esterification of rapeseed oil- methanol by Novazym 43 5 lipase. Taking the previous transesterification applications into consideration, the reactions were performed in a three-necked flask equipped with a reflux condenser and a contact thermometer. Reaction temperatures within a range of i2°C and the free neck of the flask was used for takin samples at certain time intervals during the experiments. In order to determine the effect of lipase content on enzymatic transestirification of rapeseed oil, three different amount of lipase (300, 500, 600 U/g oil) have been tested. The final reaction conditions are found: Vegetable oil/alcohol molar ratio Temperature Time Catalyst amount 1:3 35±2°C 48 hours 600 U lipase/g oil viii
