ÖZET Linyitlerimizin; yüksek uçucu madde, yüksek kükürt ve kül içeriği ile düşük ısıl değere sahip olması yakılacağı sistem tasarımlarında bazı sorunlara neden olmaktadır. Bütün bu olumsuzlukları en az düzeye indirebilecek olan akışkan yataklı yakıcılar, düşük kaliteli linyitlerimizin daha verimli bir şekilde değerlendirilmesini sağlayarak, ülke ekonomisine katkıda bulunurken hava kirliliği probleminin çözümüne de yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada; daha önce akışkan yataklı yakıcılar için geliştirilmiş bilgisayar programından faydalamlmıştır. Belirli boyutta ve farklı kimyasal özelliklere sahip, aynı yatak bölgesinden alınmış kömürlerin analiz değerleri bilgisayar programında veri olarak kullanılmış, programdan yeni bulgu ve değerler elde edilmiştir. Programa uygulanan değerlerle; farklı çaplarda ve kütlelerdeki kömür taneciklerinin büzülerek farklı bir kok taneciğine dönüştüğü, aktif yatak bölgesinde uçucu maddenin ne kadarının yandığı, kömür taneciklerin büyüklüğünün yatak içi sıcaklık dağılımını nasıl etkilediği, aynı ocak bölgesinden alman numunelerin akışkan yataklı yakıcıda yanma esnasında nasıl bir davranış değişikliği meydana getirdiği tespit edilmiştir. xı
THE DETERMINATION OF BURNÎNG BEHAİOUR OF ÇAN REGION LIGNITES ÎN FLUDİZED BED COMBUSE TORS BY USÎNG EXISTED MODEL ABSTRACT Desingning of the combustion system to burn Turkish lignites presents several operational problems due to their volatile matter, high sulfur, ash contents and low calorific values. Fluidized bed cmobustors, on the other hnad, can overcome these problems; contribuse to country's economy, and decrease the possible pollition levels resulting from utilization of the lignites. The value of analiysis of coals, taken from the same coalmine which have definite dimensions but different chemical features, were used as data in the computer programe and from this programe some new findigs and value found from this program. The computer program, developed before for fluidized bed combustors, is used at this work. ît is proved that some types of coal which have different magnitude and mass, transformed into a different coke qranule as shrinking and how how much of the flying matter burnt in the active coalmine and how the magnitude of coal particles affect affects the distribution of temperature of the coalmine and how a sample taken from the same coalmine caused to a change in behaviour during to burning in the fluidized bed combustor by opplying to the computer program. xn