ÖZET Anahtar Kelimeler: Taşıt Malzemeleri, Malzeme Seçimine Etkiyen Kriterler Endüstride kullanılan malzemelerin hammadde rezervleri her geçen gün azalmakta ve hammaddelerin işlenmesi sırasında önemli derecede enerji kaybı olmaktadır. Bu da imalatçıları daha ekonomik ve daha az yakıt sarf eden taşıtlar üretmeye zorlamaktadır. Trafik kazalarının yoğunluğu, bu kazalarda oluşacak zararı önlemek için kullanılan malzemelerin dayanıklı olması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Gittikçe artan trafik yoğunluğu ve çevre bilinci, taşıtların sebep olduğu gürültünün kontrol altına alınmasını gerektirmektedir. Endüstriyel bölgelerdeki kirlilik, kıyı bölgelerindeki deniz havasına maruz kalma, asit (düşük pH) yağmuru ve şehir dışı toz kontrol işlemleri gibi çevresel faktörler otomobil parçalarında korozyon arttırıcı etkiler meydana getirmektedir. Diğer taraftan rekabet ortamı, teknik ve ekonomik üstünlükleri olan taşıtlara karşı olan talebin artması üreticileri yeniliğe zorlamaktadır. Bu tür problemleri ortadan kaldırmak için taşıt tasarımının optimize edilmesi ve kullanılan malzemelerin en iyi şekilde seçilmesi gerekmektedir. Malzeme seçimini etkileyen pek çok önemli unsur vardır. Başlıca unsurları emniyet, ağırlık azaltımı, maliyet, yakıt tasarrufu, geri kazanım, korozyon direnci ve gürültü olarak sıralayabiliriz. Malzeme seçimi yaparken bu parametrelerin göz önünde bulundurulması gerekir. Bu çalışmada, motorlu taşıtlarda kullanılan malzemelerin, ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde en iyi nasıl seçilebileceği incelenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda taşıtta; emniyeti sağlamak, gürültüyü azaltmak, korozyon direncini arttırmak, yakıttan tasarruf sağlamak maliyeti düşürmek ve atık maddeleri geri kazanmak için hangi tür malzemelerin kullanılması gerektiği incelenmiştir. Ayrıca çelik, dökme demir, alüminyum, plastik ve seramiklerin motorlu taşıt malzemeleri olarak kullanıldığı yerler ve kullanım amaçları üzerinde durulmuştur. VIII
MATERIAL SELECTION AND CRITERIA FOR ENGINE VEHICLES SUMMARY KEYWORDS : Vehicle Materials, Criteria to Material Selection The reserve of the raw materials which are used in the industry decrease and the loss of energy takes place during the process of raw materials. Both of these factors encourage the car manufacturer to produce vehicle having less petrol consumption. It is very important to improve material properties to prevent the damage of cars occurred due to the increasing the number of traffic accidents. The corrosion on automobile parts increases due to the effects of environment factors such as air pollution, acid rain and sea air. On the other hand, the optimization of automotive design and selection of appropriate materials are necessary to decrease the effects of the mentioned problems. There are a lot of parameters affected the selection of materials such as safety, weight, cost, recycling, corrosion resistance, noise etc. It is necessary to consider all of these factors. In this study, the methods which are used in the selection of appropriate materials were investigated. It was discussed the properties and applications of materials used in the fabrication of engine vehicle parts. It was investigated what kind of materials can be used to obtain safety, less noise, high corrosion resistance, less petrol consumption. It was considered the using of steel, cast iron, aluminum, polymers and ceramics as engine vehicle materials. IX
