ÖZET ÇİMENTO DEĞİRMENİNDE OPTİMUM ÖĞÜTME ŞARTLARININ ARAŞTIRILMASI Anahtar Kelimeler: Çimento, Çimento Değirmeni, Boyut Küçültme Oranı, Dayanım, Basmç Dayanımı, Eğilmede Çekme Dayanımı. Üretim sırasında çimento kalitesi pek çok parametreden etkilenmektedir. Çimentonun en önemli iki özelliği olan basınç dayanımı ve çalışabilirliğin; çimento kimyasal bileşiminin yamsıra tanecik boyut dağılımından da etkilendiği bilinmektedir. Öğütme, çimento üretim prosesinin enerji tüketen ve kaliteyi etkileyen bir aşaması olduğundan enerji maliyetlerindeki artış ve müşteri talepleri çimento değirmenlerinde optimizasyonu kaçımlmaz kılmaktadır. Endüstriyel bazda çimento değirmenleri için değişik bilya şarjları denenerek bir çalışma gerçekleştirilmiş ve üretilen çimentonun basmç dayanımı ve tanecik boyut dağılımı incelenmiştir. Çalışmalar endüstriyel bazda Nuh Çimento Sanayii A.Ş. Hereke-Kocaeli'nde portland çimentosu PÇ 42.5 üretmek üzere gerçekleştirilmiş olup üretim prosesinin tüm aşamaları, proseste yer alan ekipmanlar bu tezde anlatılmıştır. Endüstriyel bazda gerçekleştirilen denemelerin sonuçlarına göre optimum bilya şarjı saptanmıştır. XIV
RESEARCHING OPTIMUM GRINDING CONDITIONS OF A CEMENT MILL Key words: Cement, Cement Mill, Size Reduction Ratio, Particle Size Distribution, Strength, Compressive Strength, Flexural Strength. There are many parameters affecting cement quality during its manufacturing process. It is known that the most important properties of cement, i.e. compressive strength and workability are affected by its chemical composition and particle size ditribution at the same time. Since grinding is an energy consuming and quality affecting stage of cement manufacturing process, increase in energy cost and customer requirements make optimization of operating conditions in cement mills unavoidable. A study was performed for different ball charges in cement mills at industrial scale and mechanical properties, Le. compressive strength and flexural strength of cement produced and particle size distribution were investigated. Studies at industrial scale were carried out in Nuh Çimento Sanayii AŞ., Hereke-Kocaeli to produce portland cement PÇ 42.5 ; all stages of manufacturing process, equipments of process were described in this study. According to the experimental runs performed at industrial scale, optimum ball charge was determined. XV