ÖZET Anahtar Kelimeler: Kesimhane Atıkları, Safra Kesesi, Atık Değerlendirmesi, İlaçlar Bu çalışmada ilk kez olarak, kesimhanelerden atık olarak çıkan safra kesesinin çeşitli alanlarda kullanılarak değerlendirilmesi araştırılmıştır. Türkiye'de kesimhanelerden 1 yılda toplam 20000 - 37000 ton civarında safra kesesi atığı çıkmaktadır. Kesimhanelerde kesilen hayvanların (büyükbaş hayvan, küçükbaş hayvan, tavuk) safra keseleri atılmakta ve bu da çevre kirliliği açısından önemli bir problem oluşturmaktadır. Bu meydana gelen çevre kirliliği, kesimhanelerden atık olarak atılan safra keselerinin değerlendirilmesiyle önlenmiş olur. Bu çalışmada safra kesesinin kimyasal yapısı incelenmiş ve hangi alanlarda kullanılabileceği araştırılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda, günümüze kadar kesimhanelerden atıklarla birlikte atılan safra kesesi atığının çok önemli bir bileşik olduğu belirlenmiştir. Bu bileşiklerin laboratuarda özel olarak üretildiği ve ilaç olarak kullanıldığı yapılan araştırmalar sonucunda bulunmuştur. Ancak söz konusu olan bu bileşikler safranın yapısında mevcut bulunmaktadır. Bu bileşikleri laboratuarda çeşitli yöntemlerle elde etmek yerine, safra içerisindekileri çıkarıp ilaç yapımında kullanmak, çevre kirliliğinin önlenmesi, ekonomik ve teknolojik bakımdan da oldukça önemlidir. xı
WASTES OF SLAUGHTERHOUSE AND EVALUATION METHODS Key Words: Slaughterhouse Wastes, Gall Bladder, Evaluation Wastes, Medicines In this study firstly, it researches an evaluation of a gall bladder which attacks from slaughterhouse. In Turkey there are about 20000 - 37000 tones gall bladder wastes are found in slaughterhouse. Animals (cattle animal, a sheep or goat or hen ) which were be cut in slaughterhouse gall bladders are sent away and this caused environment dirtiness. This environment dirtiness is prevented by putting to good use the gall bladders which were sent through the slaughterhouse. In this study gall bladder's chemical construction was investigated, and explored for which areas it can be used. In this study results, it was determined that gall bladder which sent out through the slaughterhouse is a very important compound and especially produced in laboratories and used as a medicine. But this compounds exist bile construction. Instead of gaining this chemical compound with different methods to get out galls contents and use it in medicine manufacture is important for the environment as well as economy and technology.